Maar liefst 86,4 % van de stagemeesters vinden dat de opleiding architectuur van hun stagiairs niet voldoende is afgestemd op de uitoefening van hun beroep. Dat blijkt uit de resultaten van een enquête van de Vlaamse architectenorganisatie NAV. Tijdens de Staten-Generaal van het Architectuuronderwijs, die plaatsvond in het Vlaams Parlement, besprak NAV de resultaten met vertegenwoordigers van de Vlaamse architectuurscholen, stagemeesters en de Orde van Architecten. Op 22 november 2013 krijgt het initiatief een vervolg. Dan organiseert de KU Leuven voor de eerste keer de ‘Faculteit en Beroep Architectuur’.
Meer afstemming tussen architectuuronderwijs en sector broodnodig
Staten-Generaal van het Architectuuronderwijs moet startpunt zijn van vernieuwd overleg
Maar liefst 86,4 % van de stagemeesters vinden dat de opleiding architectuur van hun stagiairs niet voldoende is afgestemd op de uitoefening van hun beroep. Dat blijkt uit de resultaten van een enquête van de Vlaamse architectenorganisatie NAV. Tijdens de Staten-Generaal van het Architectuuronderwijs, die plaatsvond in het Vlaams Parlement, besprak NAV de resultaten met vertegenwoordigers van de Vlaamse architectuurscholen, stagemeesters en de Orde van Architecten. Op 22 november 2013 krijgt het initiatief een vervolg. Dan organiseert de KU Leuven voor de eerste keer de ‘Faculteit en Beroep Architectuur’ (FeBAR1).
Vorig jaar bevroeg NAV al de stagiairs zelf. Van de 250 respondenten vonden 72,2% dat hun opleiding niet voldoende was afgestemd op de uitoefening van hun beroep. Dit jaar herhaalde de architectenorganisatie de enquête bij 180 stagemeesters.
Meer aansluiting nodig met de actuele opdracht van de architect
Samen met Vlaams Parlementslid en ingenieur-architect Tine Eerlingen (N-VA) nodigde NAV de onderwijsinstellingen, de Orde, de stagiairs en stagemeesters uit op de Staten-Generaal van het Architectuuronderwijs in het Vlaams Parlement. Daar werden de resultaten van allebei de enquêtes tegen het licht gehouden. Zo blijkt bijna 9 op de 10 van de stagiairs tevreden te zijn over de opleiding die ze hebben genoten voor het uitwerken van concepten.
Uit de enquêtes blijkt echter ook dat een aantal aspecten van het beroep van architect in het onderwijs onderbelicht blijven. Het gaat dan om bijvoorbeeld de energieprestatieregelgeving. Maar ook de opleiding over het maken van vorderingsstaten, ramingen en begrotingen, over werfplanning- of coördinatie, of over communicatie met andere bouwpartners. Het gaat om vaardigheden en kennis die een architect in de praktijk dagelijks nodig heeft. Een grote verantwoordelijkheid rust dan ook op de schouders van de stagemeesters. Die moeten de stagiairs deze kennis bijbrengen tijdens hun stage, een periode van twee jaar die voorafgaat aan de eigenlijke toegang tot het beroep van architect.
Drie vierde van de stagiairs, zowel als van de stagemeesters, vragen meer afstemming tussen het onderwijs en de praktijk. 85% van de stagemeesters zijn wel te vinden voor een praktijkstage die al tijdens de opleiding plaatsvindt. Meer specialisatie en een numerus clausus vinden ze dan weer geen goede voorstellen, noch de stagiairs, noch de stagemeesters. Wel vindt de overgrote meerderheid dat studenten beter zouden moeten kunnen kennismaken met het beroep voor ze hun studiekeuze maken.
Jaarlijks overleg moet betere uitwisseling van kennis bevorderen
De Vlaamse architectenorganisatie wijst op het feit dat de taken en verantwoordelijkheden van de architecten de laatste jaren sterk zijn uitgebreid. Denken we maar aan de nieuwe wetten en regelgevingen die de laatste jaren op de architecten zijn afgekomen: de energieprestatieregelgeving, toegankelijkheid, brandveiligheid… De laatste jaren zijn ook heel wat nieuwe constellaties ontstaan waarbinnen de architect moet werken: overheidsopdrachten, PPS-constructies, gunningen via wedstrijden, bouwteams…
NAV deed op de Staten-Generaal van het Architectuuronderwijs een aantal concrete voorstellen. Zo stelt ze voor dat studenten zich tijdens het vijfde jaar kunnen specialiseren. Aan een aantal scholen is dat nu reeds het geval. Ook vindt NAV dat het onderwijs architecten moet voorbereiden op hun multidisciplinaire rol. Vandaag de dag is de architect immers vaak de spil die bemiddelt tussen aannemers, studiebureaus, veiligheidscoördinatoren, EPB-deskundigen, gemeentebesturen, juristen…
NAV stelde daarnaast ook vast dat bij veel stagiairs en aspirant-studenten een verkeerd beeld bestaat over de job van architect. Een belangrijke rol hierin is weggelegd voor de Centra voor Leerlingenbegeleiding. Ook een belevingsstage bij bijvoorbeeld een aannemingsbedrijf kan helpen om beter en tijdig kennis te maken met het beroep.
Ten slotte dringt NAV erop aan dat er per jaar minstens één keer overleg plaatsvindt tussen sector en hoger onderwijs. Vandaag is er amper structureel overleg. Hierdoor heeft de sector heel weinig voeling met het onderwijs, en omgekeerd.
Eerste ‘Faculteit en Beroep Architectuur’ op 22 november 2013
Tijdens de Staten-Generaal bleek dat het onderwijs oren heeft naar die verzuchting. “Overleg kan enkel maar leiden tot beter onderwijs. Daarom moedigen wij het initiatief van NAV zeker aan”, aldus Dag Boutsen, decaan van de Faculteit Architectuur van de KU Leuven.
“Meer zelfs, op 22 november 2013 nemen wij met de KU Leuven zelf het initiatief om een nieuw overlegmoment te organiseren. Dit zal doorgaan onder de noemer “Faculteit en Beroep Architectuur 1” (FeBAR1). Deze studiedag wil de communicatie bevorderen in twee richtingen: vanuit het beroepsveld richting de universiteit en omgekeerd. De studiedag zal dus onderwerpen bespreken rond zowel de academische als de beroepscompetenties in het brede domein van de discipline architectuur. Ook daar zullen we de andere onderwijsinstellingen, de Orde, beroepsverenigingen en vertegenwoordigers van het werkveld uitnodigen. De Staten-Generaal van vandaag is dus zeker niet vrijblijvend geweest.” NAV zal opnieuw participeren in deze studiedag.