De Zoo van Antwerpen

Opgericht in 1843 is de Zoo van Antwerpen een van de oudste dierentuinen ter wereld. Sinds zijn ontstaan is hij altijd een succesvolle attractie geweest waar bezoekers dieren uit alle windstreken kunnen bekijken. Maar de Zoo is meer. Hij is uitgegroeid tot een echte ontmoetingsplaats en profileert zich als een belangrijke sociale, recreatieve en culturele instelling.

De ontwikkelingen tot de Eerste Wereldoorlog zijn cruciaal voor het voortbestaan en het uitzicht van de Antwerpse dierentuin. De Zoo breidt in die periode zijn terrein sterk uit en krijgt een internationale uitstraling. Er komt een landschapspark, met daarin talrijke dierenverblijven. Voor de bezoekers en het personeel worden onder meer een museum, feestzaal, wintertuin, café-restaurant, koffiehuis, directeurswoning en kantoren opgericht. Samen met het nabijgelegen treinstation bepaalt de Zoo het uitzicht van de snelgroeiende stadswijk.

Tijdens die eerste zeventig jaar zijn er op de gronden van de Zoo tal van gebouwen opgetrokken. Slechts enkele zijn vrij goed bewaard, de meeste verbouwd of afgebroken. Voor het ontwerp deed de Zoo een beroep op zijn vaste bouwmeesters. Architecten als Charles Servais (1828-1892), Emile Thielens (1854-1911) en Emiel van Averbeke (1876-1946) ontwerpen achtereenvolgens tientallen dierenverblijven en andere constructies in uiteenlopende stijlen. Hun ontwerpen zijn fraaie voorbeelden van de architectuur van vóór 1914. Zo geeft Servais de voorkeur aan een exotische en pittoreske vormgeving. Na hem kiezen Thielens en van Averbeke voor een meer eclectische aanpak en introduceren de art nouveau.