Het archief van de modernistische architect en interieurontwerper Jul De Roover (1913-2010) lag in de jaren 1980 samen met de archieven van Léon Stynen, Paul De Meyer en Eduard Van Steenbergen aan de basis van de VAi-collectie. Op 19 augustus 1985 beschermde de Vlaamse Gemeenschap het archief De Roover als roerend cultureel patrimonium. Het archief kreeg zo het statuut van topstuk.
Veertig jaar later blijft zijn werk inspireren door zijn vooruitstrevende visie op wonen en ontwerpen. Naar aanleiding van de veertigste verjaardag van deze erkenning zetten we het archief van De Roover extra in de kijker met dit collectiehighlight.
Jul De Roover realiseerde zijn eerder klein, maar kwalitatief hoogstaand oeuvre in de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog. Zijn ontwerpfilosofie werd sterk beïnvloed door de progressieve, antiburgerlijke idealen van het interbellum. ‘De mens is steeds het hoofddoel’ was zijn motto.
De Roover verwezenlijkte zijn ontwerpvisie vooral dankzij private opdrachtgevers. Publieke opdrachten waren eerder zeldzaam. Naast zijn activiteiten als ontwerper was hij ook actief als publicist en geëngageerd 'woonvoorlichter'. De Roover speelde in de jaren 1940 een cruciale rol bij de oprichting van de opleiding binnenhuiskunst in Antwerpen. Hij inspireerde er als docent tot 1976 verschillende generaties architecten en interieurarchitecten.
"De basiselementen van architectuur zijn, buiten de mens zelf als doel en belevend wezen, de ruimte, de vorm en het materiaal, de kleur."‐ 'Architectuur voor mensen', voordracht van Jul De Roover voor het Verbond Vlaamse Academici, 23 januari 1962
In de eerste jaren van zijn loopbaan bestond het oeuvre van Jul De Roover vooral uit vernieuwende interieurontwerpen en (rij)woningen in en om Antwerpen. Hij steunde daarbij op de ambachtelijke traditie en het functionalisme van de jaren 1920-1930. Zijn opvattingen over bouwen en wonen vertolkte hij ook via voordrachten, tijdschriftartikels en interieurtentoonstellingen.
Volgens De Roover moest het in- en uitwendige in wisselwerking met elkaar worden ontworpen. Woninginrichting was voor hem geen decoratieve aangelegenheid, maar een ruimtekunst, evenwaardig aan de architectuur en er totaal in opgaand. Een logische en functionele indeling, sobere vormgeving en aandacht voor de eigenheid van het materiaal stonden centraal. Kleur was met de textuur van het materiaal verweven. Het was een compositorisch element dat ruimtebepalend was.
Woning Odufre-Jensen in Wommelgem, 1946 (Photo t’Felt) (collectie VAi)
Woning Albert De Roover in Edegem, 1948 (collectie VAi)
Voorontwerp voor de woning Albert De Roover in Edegem, 1948 (collectie VAi)
Ontwerp voor een Clubhuis voor Kanovaarders voor de tentoonstelling ‘Schoner Wonen’ in Antwerpen, in samenwerking met R. Van Treeck, 1949 (collectie VAi)
Clubhuis voor Kanovaarders voor de tentoonstelling ‘Schoner Wonen’ in Antwerpen, in samenwerking met R. Van Treeck, 1949 (collectie VAi)
De Taeye-woning De Keyzer in Antwerpen, 1950 (Photo t’ Felt) (collectie VAi)
Interieurontwerp voor een Clubhuis voor Kanovaarders voor de tentoonstelling ‘Schoner Wonen’ in Antwerpen, in samenwerking met R. Van Treeck, 1949 (collectie VAi)
Interieurontwerp voor een Clubhuis voor Kanovaarders voor de tentoonstelling ‘Schoner Wonen’ in Antwerpen, in samenwerking met R. Van Treeck, 1949 (collectie VAi)
Woning J. Martijn in Antwerpen (Kiel), 1951 (collectie VAi)
Weekendverblijf Coppens in Zoersel, 1950 (collectie VAi)
Ontwerp voor het weekendverblijf Coppens in Zoersel, 1950 (collectie VAi)
Ontwerp voor een glasraam van de woning Wittevrouw in Scherpenheuvel, 1952 (collectie VAi)
Modelwoonkamer voor de tentoonstelling ‘Goed Wonen’ in Antwerpen, 1952 (Foto Frans Claes) (collectie VAi)
Interieur voor Hilde Craeybeckx in Antwerpen, 1953 (Studio Philippi) (collectie VAi)
Voorontwerp voor de tweede verdieping van de dubbelwoning Hellemans-Lambrechts in Antwerpen (Wilrijk), 1953-1955 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Voorontwerp voor de eerste verdieping van de dubbelwoning Hellemans-Lambrechts in Antwerpen (Wilrijk), 1953-1955 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Ontwerp voor de dubbelwoning Hellemans-Lambrechts in Antwerpen (Wilrijk), 1953-1955 (gedeeltelijk uitgevoerd) (collectie VAi)
Modelappartement voor de tentoonstelling ‘Het Nieuwe Wonen’ in de woonblokken op het Kiel in Antwerpen, 1953 (collectie VAi)
Modelappartement voor de tentoonstelling ‘Het Nieuwe Wonen’ in de woonblokken op het Kiel in Antwerpen, 1953 (collectie VAi)
Ontwerp voor een modelappartement voor de tentoonstelling ‘Het Nieuwe Wonen’ in de woonblokken op het Kiel in Antwerpen, 1953 (collectie VAi)"Wooncultuur moet als een totaalbegrip gezien worden: ruimtelijke ordening – architectuur – woninginrichting zijn één."‐ 'Wooncultuur. Waar staan wij nu', voordracht van Jul De Roover tijdens de studiedag 'Ruimte voor de mens. Wooncultuur' van de Stichting Lodewijk de Raet, 25-26 februari 1967
Ontwerp voor de woning Van Vlasselaer-Basecq in Antwerpen, 1954 (collectie VAi)
Woning Hellemans in Antwerpen, 1954 (collectie VAi)
Interieur van de woning Hellemans in Antwerpen, 1954 (collectie VAi)
Woning Fischler in Antwerpen (Berchem), 1954 (collectie VAi)
Interieur van de woning Hellemans in Antwerpen, 1954 (collectie VAi)
Ontwerp voor de woning Fischler in Antwerpen (Berchem), 1954 (collectie VAi)
Woning W. De Roover-Van Coillie in Schilde (’s-Gravenwezel), 1955 (collectie VAi)
Ontwerp voor de woning W. De Roover-Van Coillie in Schilde (’s-Gravenwezel), 1955 (collectie VAi)
Winkelinterieur Slaets in Antwerpen, 1955 (collectie VAi)
Interieur van een appartement van J. Brabants in Antwerpen, 1956 (collectie VAi)
Interieurontwerp voor een appartement van J. Brabants in Antwerpen, 1956 (collectie VAi)
Interieur van een appartement van J. Brabants in Antwerpen, 1956 (collectie VAi)
Tentoonstelling ‘Woon met kleur’ in Antwerpen, in samenwerking met binnenhuisontwerpers H. De Brauwer, R. Roetemeyer en G. Timmermans, 1957 (collectie VAi)
Woning Bolckmans in Antwerpen, 1958 (Foto A. De Belder) (collectie VAi)
Ontwerp voor de inrichting van een zolderkamer voor Stefens in Antwerpen, 1957 (collectie VAi)
Grenspost in Zundert, 1959 (collectie VAi)
Ontwerp voor een grenspost in Zundert, 1959 (collectie VAi)
Ontwerp voor een grenspost in Zundert, 1959 (collectie VAi)
Woning Van Hecke in Antwerpen (Deurne), 1959 (collectie VAi)
Ontwerp voor een gevelreliëf van de scheepswerf Cockerill-Ougrée in Antwerpen (Hoboken), in samenwerking met Renaat Braem, circa 1961 (collectie VAi)
Woning Verheyen-Brabants in Antwerpen, 1960 (Foto A. De Belder) (collectie VAi)"Vorm volgt functie is nog steeds het axioma voor goede architectuur en voor goede meubelkunst is het niet anders."‐ 'Over architectuur', voordracht van Jul De Roover voor de culturele kring De Nevelvlek, 1952
Jul De Roovers architectuurpraktijk kwam tot volle ontplooiing vanaf de jaren 1960. Zijn ideeën over wonen en wooninrichting kregen vooral vorm in privéwoningen en enkele sociale huisvestingsprojecten. Het modernistische erfgoed bleef een belangrijke inspiratiebron. In elke woning trachtte hij te voldoen aan de basisvoorwaarden die volgens hem nodig waren voor een goede architectuur.
Zijn karaktervolle, persoonlijke stijl toonde De Roover ook in enkele openbare gebouwen die hij in deze periode ontwierp. De rationele ruimtelijke organisatie en het sobere materiaalgebruik lagen in de lijn van zijn filosofie.
In 1981 zette De Roover zijn architectuurpraktijk stop.
Ontwerp voor de woning Ilegems in Sint-Job-in-‘t-Goor, 1960 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Maquette van de woning Ilegems in Sint-Job-in-‘t-Goor, 1960 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Ontwerp voor een fabrieksgebouw en kantoren voor Stefens-Electro in Antwerpen, 1960 (collectie VAi)
Woning Van Wingerden in Brecht (Sint-Job-in-‘t-Goor), 1960 (collectie VAi)
Woning Van Wingerden in Brecht (Sint-Job-in-‘t-Goor), 1960 (collectie VAi)
Woning Van Wingerden in Brecht (Sint-Job-in-‘t-Goor), 1960 (collectie VAi)
Woning Steurs in Brasschaat, 1961 (Foto A. De Belder) (collectie VAi)
Woning Steurs in Brasschaat, 1961 (Foto A. De Belder) (collectie VAi)
Woning Steurs in Brasschaat, 1961 (Foto A. De Belder) (collectie VAi)
Sociale huisvesting in Antwerpen (Berendrecht), in samenwerking met Guy Nolf, 1961 (collectie VAi)
Ontwerp voor sociale huisvesting in de Volhardingstraat in Antwerpen, in samenwerking met Guy Nolf, 1961 (collectie VAi)
Ontwerp voor sociale huisvesting in de Volhardingstraat in Antwerpen, in samenwerking met Guy Nolf, 1961 (collectie VAi)
Tentoonstelling ‘Antwerpse Dagen van het Hout’ in Antwerpen, in samenwerking met binnenhuisontwerpers Claire Bataille, Christiane Magniette, John Bogaerts, Richard Blomgren en Paul Ibens, 1962 (collectie VAi)
Woning Verhaege-Sanders in Antwerpen (Wilrijk), 1963 (collectie VAi)
Ontwerp voor de woning Verhaege-Sanders in Antwerpen (Wilrijk), 1963 (collectie VAi)
Woning Lebon in Schilde (’s-Gravenwezel), 1963 (collectie VAi)
Meergezinswoning met twee appartementen voor Vanbeselaere in Antwerpen, 1963-1964 (collectie VAi)
Appartementsgebouw Deman in Antwerpen (Deurne), 1964 (collectie VAi)
65 Tentoonstelling ‘Scheppende Handen in Ambacht en Nijverheid’ in Antwerpen, in samenwerking met binnenhuisarchitecten Christiane Groenen en W. Van De Wijngaert, 1966 (collectie VAi)
Woning Cambier in Schoten, 1966 (collectie VAi)
Woning De Meyere-De Vos in Antwerpen (Wilrijk), 1968 (collectie VAi)
Interieur van de bibliotheek Te Couwelaar in Deurne, 1967-1974 (collectie VAi)
Bibliotheek Te Couwelaar in Deurne, 1967-1974 (collectie VAi)
Ontwerp voor de bibliotheek Te Couwelaar in Deurne, 1967-1974 (collectie VAi)
Woning Hendrickx in Brasschaat, 1969 (collectie VAi)
Interieur van de woning Van Jole in Brasschaat, 1968 (collectie VAi)
Woning Van Jole in Brasschaat, 1968 (collectie VAi)
Ontwerp voor sociale huisvesting Langbaanvelden in Antwerpen (Deurne), 1973 (collectie VAi)
Sociale huisvesting Silvertoptorens in Antwerpen, in samenwerking met Guy Nolf en landschapsarchitect Johan d’Huyvetter, 1970-1978 (collectie VAi)
Sociale huisvesting Silvertoptorens in Antwerpen, in samenwerking met Guy Nolf en landschapsarchitect Johan d’Huyvetter, 1970-1978 (collectie VAi)
Inplantingsplan voor sociale huisvesting in de wijk Rozemaai in Antwerpen, in samenwerking met Guy Nolf, 1972-1978 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Sociale huisvesting in de wijk Rozemaai in Antwerpen, in samenwerking met Guy Nolf, 1972-1978 (collectie VAi)
Inplantingsplan voor sociale huisvesting in de wijk Rozemaai in Antwerpen, in samenwerking met Guy Nolf, 1972-1978 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Internaat voor Schipperskinderen in Antwerpen, in samenwerking met Willy Claes, 1973 e.v. (collectie VAi)
Maquette van het Field Study Center voor het RUCA in Kalmthout, circa 1970 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Internaat voor Schipperskinderen in Antwerpen, in samenwerking met Willy Claes, 1973 e.v. (collectie VAi)
Ontwerp voor de woning Van Wingerden in Brasschaat, 1976 (collectie VAi)
Maquette van een winkelcentrum met appartementen in Antwerpen (Linkeroever), 1977 (niet uitgevoerd) (collectie VAi)
Woning Van Wingerden in Brasschaat, 1976 (collectie VAi)"Son domaine est celui de la netteté mais aussi de la sensibilité, de la rigueur mais aussi de la finesse, de la logique, mais aussi de l'intimité."‐ L.L. Sosset, 'Jules De Roover. Architecte d'Intérieur', in Guide Intérieur, 1958 (483)
Samen met interieurarchitect en meubelontwerper Oskar De Roover bezochten we het Archiefhuis van het Vlaams Architectuurinstituut om het archief van zijn grootoom, Jul De Roover, te verkennen. Onder begeleiding van collectiebeheerder Dirk Laureys dook Oskar in de rijke collectie en ontdekte hij meer over de ontwerpprincipes en het maatschappelijk engagement die Jul’s werk kenmerken.
De ontmoeting met het verleden bleek bijzonder inspirerend. Oskar haalde er inzichten uit die vandaag nog steeds doorwerken in zijn eigen ontwerppraktijk. Zijn advies? “Bezoek een archief, of je nu ontwerper bent of niet. Je leert er zoveel meer dan wat je online kunt vinden,” vertelt hij enthousiast. We legden Oskars archiefbezoek vast in een video.
Voor wie zich verder wil verdiepen in de geschiedenis en ontwikkeling van interieurontwerp in België, is de Bronnengids Interieurontwerp België 1945–2000 een onmisbare referentie. Ook over architect en interieurontwerper Jul De Roover vind je in deze gids een uitgebreid lemma terug.
Benieuwd naar de omvang van het oeuvre van Jul De Roover? Via de Archiefhub kun je digitaal grasduinen in de inventaris van zijn collectie. Deze databank biedt toegang tot informatie over Belgische architectuur, vormgeving, stedenbouw en de bouwsector. Je kunt er gericht zoeken in de rijke archiefcollecties van het Vlaams Architectuurinstituut.
Wil jij graag een archief komen inkijken? Maak een afspraak via +32 (0)3 202 04 83 of stuur een mail naar architectuurarchief@vai.be.
Onderzoek, samenstelling en redactie:
Dirk Laureys
Wil je graag ter plaatse een archief inkijken?
Dit kan in ons Archiefhuis:
Parochiaanstraat 7
2000 Antwerpen
maandag t/m vrijdag: 09:00u-17:00u
Enkel op afspraak via architectuurarchief@vai.be
32 (0)3 202 04 83
weekend en feestdagen: gesloten
zomersluit: 21.07.2025-01.08.2025
Het archief kan ook in groep bezocht worden. De aanvraag hiervoor gebeurt ten minste 3 weken op voorhand via architectuurarchief@vai.be.
Zoek en vind archieven binnen en buiten de VAi-Collectie op de VAi Archiefhub.
Snuister door meer dan 10.000 boeken in onze rijkgevulde bibliotheek.
