Marie-José Van Hee architecten. Een wandeling

400 projecten

In eigen land staat het zevenkoppige bureau Marie-José Van Hee architecten bekend voor markante woonprojecten en projecten in de publieke sfeer, zoals de Stadshal in Gent, de heraanleg van de Leieboorden, de markt van Deinze en de Modenatie in Antwerpen. Na meer dan 40 jaar praktijk kan het bureau terugblikken op 400 projecten, waarvan er 250 werden gerealiseerd. Over haar metier - “haar vakmanschap” - praat Marie-José Van Hee erg gepassioneerd: “Het werk primeert nog steeds voor mij. Maar ik heb een haat-liefdeverhouding met alles wat niet uitgevoerd werd, zeker met de wedstrijdprojecten.”

Grandes Randonées

Zoals de titel al doet vermoeden, is de tentoonstelling opgevat als een wandelroute, meer bepaald twee: de GR5A (de lange route) en de PR5A (de korte route). De namen verwijzen naar Grandes Randonnées, de bekende wandelroutes in Frankrijk die Marie-José zo na aan het hart liggen. Wandelen neemt in Van Hee’s leven een belangrijke plek in: “Het is voor mij tijd en ruimte, de ultieme vorm van vrijheid.” In haar ontwerpen zal je nooit een doodlopende gang tegenkomen, Van Hee voorziet steevast een parcours. En dat heeft zo zijn reden. Marie-José Van Hee: “Als kind woonde ik in een huis waar ik door de slaapkamer van mijn ouders moest om naar mijn eigen kamer te gaan. Sindsdien voorzie ik in mijn ontwerpen altijd een uitweg, een weg naar de vrijheid.” De PR5A-route loopt door de expozaal, waar je in een versie van de eigen woning van Marie-José wandelt. Het huis kent vele kamers, elke kamer verwijst naar een belangrijk onderdeel uit het oeuvre van Marie-José Van Hee architecten.

expozaal De Singel

PR5A (korte wandeling)

Net als in het echt betreed je de woning via de straat. De kamer ‘Street Life’ wordt belicht door Van Hee’s tuin-straat-lamp die ze voor House HdF en House V-C ontwierp. Je kan er even tot rust komen op de bed-bank die de architecte ontwierp voor de Architectuurbiënnale van Venetië of door boeken op groot formaat bladeren die op haar legendarische lezenaars uit de expo van 1993 rusten. De ‘Drawing Room’ is misschien wel de belangrijkste kamer, het is een kopie van de ruimte waar Marie-José Van Hee aan haar zelfontworpen huis-werk-tafel tekent. De toeschouwer wordt uitgenodigd om plaats te nemen en te bladeren door een reeks boeken en tekeningen die de architecte voor haar eigen woning maakte. Daarna betreed je de ‘Jardin des Ami.e.s’ waar heel wat stemmen aan bod komen die een belangrijke plek innemen in het oeuvre van Marie-José Van Hee-architecten. Het bureau nodigde ontwerpers, kunstenaars en vrienden waarmee het heeft samengewerkt uit om te reflecteren over hun werk. Ze doen dit elk op hun eigen unieke manier. Voor Marie-José Van Hee is het duidelijk dat een architect nooit alleen opereert: “Vandaag leven we in een tijd van egotripperij. Als architect kan je geen egotripper zijn. Je werkt met en voor mensen. Ik blijf nog elke dag leren, vooral van anderen.”

kunstcampus De Singel

GR5A (lange wandeling)

De architecten breken ook door de muren van de expozaal van De Singel. De lange route bevat kunstwerken, een boom, meubilair, boeken en deuren. Met deze reeks interventies gaat Marie-José Van Hee architecten de confrontatie aan met de architectuur van Leon Stynen, de oorspronkelijke architect van de kunstsite. Van Hee: “Als architect wil je altijd iets achterlaten. Dat doen we ook in deze tentoonstelling, met een aantal permanente interventies en exploraties.” Op het voorplein van De Singel wordt een boom geplant, een Moerascipres. “Het is een traditie om een boom te planten als baken. De boom moet het plein - dat eigenlijk een non-place is – activeren en meer leven aantrekken.”, aldus Van Hee. De grote wandeling leidt de bezoeker langs plaatsen in De Singel waar je anders nooit komt. Zoals de muurtekening van de Antwerpse kunstschilder René Guiette (1893-1976) die zich tussen het Stynen en het Beel-gedeelte bevindt. Van Hee: “Door de brandpanelen tussen de twee delen te vervangen door glazen exemplaren, maken we dit kunstwerk meer zichtbaar zodat de bezoeker bijna niet anders kan dan even halt te houden. Tegelijkertijd maken we de verbinding tussen het Stynen- en het Beel-gedeelte transparanter.”

Wie kijkt er om naar de architect?

Het Vlaams Architectuurinstituut vroeg Marie-José Van Hee architecten om een tentoonstelling te bedenken die kadert in het jaarthema ‘Zorg in architectuur’. Van Hee draait dit om. De laatste leuze aan de uitgang van de tentoonstelling luidt ‘Who looks after the architect?’ Hiermee doelt ze op het uitdagende parcours dat een architect aflegt samen met bouwheren, stedenbouwkundigen, ingenieurs, aannemers... Van Hee: “Ik maak me zorgen over het beroep van de architect. Vandaag is de architect een administrator geworden die enkel nog bezig is met regeltjes, er is amper nog ruimte voor creativiteit. De ideale woning die echt aan alle EPB-normen voldoet is in feite een kubus of een bol. Maar wees eerlijk; daar kan je toch niet in leven?”

communicatiekit

Marie-José Van Hee architecten. Een wandeling

vai.be
Instagram: @vlaams_architectuurinstituut
#vlaamsarchitectuurinstituut

desingel.be
Instagram: @desingelartscentre
#desingel

#mariejosevanhee #awalk #eenwandeling