Audiovisuele bronnen | Vijftig jaar wet op de stedenbouw
Behalve meer traditioneel archiefmateriaal kunnen ook andere bronnen een zicht bieden op de ontwikkelingen van de naoorlogse stedenbouw en omgang met het landschap. Audiovisuele bronnen, zoals films en documentaires, zijn niet altijd even goed bekend bij onderzoekers en geïnteresseerden. Toch ligt er een schat aan bewegend beeldmateriaal klaar in verschillende bewaarinstellingen.
Cinematek
Bij Cinematek (Koninklijk Belgisch Filmarchief) zijn bijvoorbeeld volgende films te vinden:
- Maisons (Charles Dekeukeleire, 1947)
- De Vlaamse stad (Gérard De Boe, 1950)
- Trilogie: Eigen schoon, rijke kroon/Mensen in de stad/Een centenkwestie (Charles Dekeukeleire, 1951)
- De Brusselse agglomeratie (Louis Hoelen, 1952)
- Orde en schoonheid door urbanisatie (Paul Haesaerts, 1958)
- Sociale huisvesting (Paul Meyer, 1958)
- De zonnige wijk (Alphonse Steppé, Serge Lovrix, 1958)
Argos
Argos. Centrum voor Kunst en Media beheert de films van Jef Cornelis. Een belangrijk aspect van zijn werk gaat over hedendaagse architectuur, landschap en wooncultuur. Een overzicht van het oevre van Cornelis met synopsis van de verschillende films, vindt u hier. In de mediatheek van Argos kunnen de films bekeken worden.
VRT
Het beeldarchief van de VRT bewaart, vooral uit de jaren 1970, verschillende documentaires of programma's die met stadsvernieuwing te maken hebben:
- De Antwerpse stadskernen (Kris Borms, Panorama, uitgezonden op 18/01/1970)
- Een stad zoekt een nieuw gezicht (over Antwerpen, uitgezonden op 27/01/1974)
- Monumentenjaar 75: Naar een leefbare stad: Leuven (uitgezonden op 27/04/1975)
- Monumentenjaar 75: Naar een leefbare stad: Oudenaarde - Diest (uitgezonden op 12/10/1975)
- Het pleintje (over Mechelen, An Garrels, uitgezonden op 10/06/1975)
- Op zoek naar het andere (Morgen wordt het beter, uitgezonden op 05/03/1977)
- Brussel, steppe of woonkultuur (Bob Van Bael, Terloops, uitgezonden op 27/08/1977)
- Een stad voor ons (over Gent, Kijk mensen, uitgezonden op 02/12/1980)
- Jef Cornelis maakte tijdens zijn loopbaan bij de BRT van 1963 tot 1998 een groot aantal opmerkelijke films, momenteel bewaard en beheerd door Argos.
Voor de lezingenreeks 'Vijftig jaar wet op de stedenbouw', die het VAi organiseerde, werden vier films geselecteerd:
- Trilogie: Eigen schoon, rijke kroon/Mensen in de stad/Een centenkwestie (Charles Dekeukeleire, 1951), bewaard door Cinematek
- Six mille habitants (Luc de Heusch, 1958), bewaard door Fonds Henri Storck
- De straat (Jef Cornelis, scenario Geert Bekaert, 1972), bewaard door Argos. Centrum voor Kunst en Media
- Vlaanderen in vogelvlucht (Jef Cornelis, 1976), bewaard door Argos. Centrum voor Kunst en Media
Deze films zijn, samen met vier artikels van specialisten stedenbouw, verkrijgbaar als Bewegende landschappen. Over stedenbouw en film (eds. Sofie De Caigny & Ellen Van Impe, 2013).
Raadpleeg ook:
- Biltereyst, Daniël en Vande Winkel, Roel, Bewegend geheugen. Een gids naar audiovisuele bronnen over Vlaanderen, Academie Press, Gent, 2004, voor verdere vindplaatsen van audiovisuele bronnen.
- de VAi-adviespagina's rond mondelinge geschiedenis. (Het VAi nam acht diepte-interviews op binnen het project Vijftig jaar wet op de stedenbouw. Op 10 december vertoonde het VAi de film met luchtopnames uit 1972, gefilmd en beheerd door cameraman Wim Robberechts, naar aanleiding van de boekvoorstelling van Bewegende landschappen. Naar aanleiding van vijftig jaar wet op de stedenbouw nam de VRP verschillende korte interviews op met betrokkenen, getoond op een studiedag in maart 2013).
- de website van meemoo, over de bewaring van audiovisueel materiaal