Atelier Koen van den Broek

De typologie van het kunstenaarsatelier confronteert de architect met de manier waarop een kunstenaar conceptualiseert, en dwingt hem om samen met hem te ontwerpen. De ruimtelijke organisatie door Haerynck Vanmeirhaeghe illustreert en versterkt de typische werklogica van Koen van den Broek. Ze vertaalt wat de kunstenaar zijn ‘schizofrenie’ noemt, met andere woorden: zijn artistieke praktijk waarin hij vertrekt van foto’s om dan via tekeningen over te gaan tot schilderen op groot formaat.

De eerste interpretatie van Haerynck Vanmeirhaeghe is vrij radicaal: een vierkant kruis waarvan de centrale ruimte het atelier is voor de grote formaten. Een vorm die tevens de introverte, blinde ruimte doorbreekt door het creëren van patio’s. Elke etappe, elk project heeft plaats in een welbepaalde ruimte van het atelier, zoals dat ook het geval is in de geest van de kunstenaar. In deze voormalige garage aan de Deurnsebaan nummer 6 in Merksem zijn vijf ruimten geordend rond het atelier voor de schilderijen van groot formaat. Zes identieke deuren ritmeren de ruimte op een symmetrische manier en geven een idee van de schaal van het gebouw. Ze geven uit op ruimten die elk hun eigen functie en sfeer hebben.

Om sfeer te creëren zonder te interfereren met de werken, koos de architect voor de ‘non-kleuren’ zwart en wit, aangevuld met hout als bouwmateriaal en als afwerking. Twee ruimten, het entrepot en de mediatheek, krijgen geen natuurlijk licht. De muren van de mediatheek zijn bekleed met berkenschors, zodat er geen kunstwerken aan kunnen worden opgehangen en ze een moment van ‘decompressie’ en bedachtzaamheid creëren voor de kunstenaar. De white cube ertegenover creëert integendeel de omstandigheden van museale tentoonstellingen: een smetteloze kubus van 10 bij 10 meter en 3,5 meter hoog, badend in zenitaal
licht. Daar hangt de kunstenaar zijn werken op om hun effect te testen. Het bureau krijgt natuurlijk licht via een patio die toegang geeft tot de pied-à-terre van de kunstenaar op het nummer 5 van dezelfde straat.

De overgang van de ene ruimte naar de andere gebeurt dus altijd via het atelier voor de grote formaten. Dit is een ruimte van 30 bij 7 meter en 4 meter hoog, als een kerkschip badend in egaal zenitaal licht. Schaduwen op de muren worden vermeden dankzij een systeem van overgrote balken die tevens als zonnewering dienst doen. De ruimte fungeert als een decompressiekamer tussen de verschillende sferen, tussen elke creatieve etappe.

- Deze tekst is gebaseerd op een artikel van Audrey Contesse, dat werd gepubliceerd in het Architectuurboek Vlaanderen N°12. Architectuur op maat.