WET89 - café-restaurant en hoofdkwartier CD&V
(...) CD&V neemt vandaag met de renovatie van het afgeleefde en afgeschreven partijbureau aan de Wetstraat een voorbeeldige plek in binnen het nationale en Europese machtscentrum. Tegen de achtergrond van de monotone kantoorgevels die de Wetstraat rijk is en de nimmer ophoudende verkeersstroom die het dagelijks te slikken krijgt, valt Wet89 op door zijn sierlijke lichtheid en openheid. De oude, lage betonstructuur — aanvankelijk gezien als reden voor totale afbraak — bleek geen beperking voor het inrichten van stijlvolle landschapskantoren die genereus baden in het licht. Ook de anonieme en zielloze locatie van de Wetstraat — aanvankelijk gezien als reden tot verhuis — bleek toch vele mogelijkheden in zich te dragen voor het inrichten van een warme thuishaven voor de partij met een unieke stedelijke zichtlocatie van waaruit het stedelijke leven kan worden gadeslagen.
In het kantoorpand werd een heldere organisatie aangebracht die geleidelijk opstijgt naar het bureau van de voorzitter op de hoogste verdieping. Bedoeling was om de geledingen van de partij leesbaar aanwezig te stellen, ook in de graad van afwerking. Op de verdieping van de voorzitter bevinden zich de bureaus van de naaste medewerkers, een gezellige afgesloten wachtruimte en de statige vergaderzaal voor de partijtop. Opvallend zijn de lounge en het slaapvertrek die als een filmset opgenomen zijn in het bureau van de voorzitter. Even intrigerend is het ingenieuze draaideurcircuit dat diplomatiek topoverleg vergemakkelijkt. Onder het voorzittersniveau bevinden zich drie verdiepingen met kantoor-, vergader- en bibliotheekruimten voor de verschillende diensten en administraties. Hoewel de landschapskantoren de optimale sfeer creëren voor samenwerking en ontmoeting zorgen plafondhoge kasten voor de gepaste visuele afscheiding en glaspartijen voor de nodige akoestische afzondering. De eerste verdiepingen worden verhuurd aan bevriende organisaties. Uitzondering op de regel is het Wereldsalon, dat op de benedenverdieping de allesbepalende ruimte is met toegang links in de voorgevel. De zichtbaarheid en toegankelijkheid van het zelfstandig gerunde ontbijt-, lunch- en theehuis laten het spontaan dienstdoen als uniek voorportaal van het hoofdkwartier. De relatief kleine oppervlakte van het café wordt gecompenseerd door een opvallende, gebogen plafondafwerking die zich uitstrekt over twee verdiepingen. Het eigenlijke onthaalloket bevindt zich ietwat verdoken rechts van het café, in het verlengde van de feloranje, bijna roodkleurende hal die toegang biedt tot de liften, trap, perszaal en achterbouw. In de achterbouw bevindt zich eveneens de ondergrondse parking en de grote bijeenkomstzaal. Zowel de persruimte als de achterbouw werden niet meegenomen in de vernieuwingsoperatie, maar enkel wat opgepoetst. Een interne passage van het Wereldsalon naar de persruimte ontspant de informele ontmoeting tussen pers en partijleden.
In alles toont Wet89 een groot bewustzijn van de maatschappelijke impact van bouwprojecten. Zo koos de opdrachtgever voor een duurzame omgang met het nauwelijks veertig jaar oude kantoorpand door de betonstructuur ondanks enkele ongemakken opnieuw te gebruiken en de gevel te renoveren. Ook is uitdrukkelijk aandacht besteed aan de rol die architectuur speelt in het bemiddelen van geijkte sociale verhoudingen. Vooral het Wereldsalon blijkt het unieke kruispunt waar personeel, mandatarissen en partijleden elkaar ongedwongen treffen en blijven hangen. Verder is het opmerkelijk dat Wet89 niet alleen profiteert van de voordelen die de locatie op de Wetstraat biedt — voornamelijk op vlak van mobiliteit, de nabijheid van instellingen en de goede zichtbaarheid — maar ook volop participeert aan het stedelijke gebeuren. Zo geeft Wet89 met het Wereldsalon ruimhartig een extra attractie terug aan de Wetstraat, die goed gesmaakt wordt door de vele gebruikers uit de buurt. (...)
De unieke architecturale kwaliteit van Wet89 komt dus niet noodzakelijk voort uit ideologische verwantschap tussen architect en opdrachtgever — deze kwestie blijft onuitgesproken. Wat wel duidelijk is, is het wederzijdse respect voor de inherente logica’s die eigen zijn aan de architecturale dan wel politieke discipline. 51N4E profileert zich hierbij uitdrukkelijk als identiteitsverschaffer die aan de opdrachtgever een vehikel aanreikt zonder zich zorgen te maken over de manier waarop de opdrachtgever hiervan gebruikmaakt. Waar het 51N4E om draait is om de neutrale verbouwingsoperatie op te laden met een persoonlijke fascinatie voor stedelijke ruimte en veel minder de politieke winst die de opdrachtgever hieruit puurt. CD&V als opdrachtgever van zijn kant straalt een totaal vertrouwen uit in de kracht van architecturale en ruimtelijke kwaliteit. Voor de opdrachtgever levert architectuur immers een bijdrage niet zozeer in de uitbeelding van de bekende politieke identiteit, maar in het levendig houden van het broodnodige proces van vernieuwing en verruiming. Het resultaat van deze goede samenwerking zal dus nooit een slap compromis zijn — in dit geval tussen het architecturale concept en de politieke context. Wat ontstaat, is een win-winsituatie waarin opdrachtgever en architect de wederzijdse belangen en fascinaties realiseren door elkaar te prikkelen om binnen de eigen discipline tot het uiterste te gaan.
- Gideon Boie
