Het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven begint in 2012 aan een nieuwe beleidsperiode van vijf jaar. Tijd voor een terugblik op het voorbije werkjaar.
In november 2011 werd het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven erkend als ‘landelijk expertisecentrum voor het cultureel erfgoed van het ontwerp van de omgeving’ voor de komende vijf jaar. Dit betekent dat enkele nieuwe inhoudelijke lijnen opgenomen worden: naast acties rond de archieven van architecten komt er meer actieve aandacht voor vormgeving en design, voor het bouwbedrijf en voor het cultureel erfgoed dat binnen deze sectoren geproduceerd wordt. Maar vooraleer we daaraan beginnen, zetten we hieronder nog een paar acties en realisaties van het voorbije jaar op een rijtje.
Twee online databanken, Odis en Antilope, werden substantieel aangevuld met architectuurinformatie. Op die manier bouwt het CVAa steeds beter het instrumentarium uit voor onderzoekers en geïnteresseerden op zoek naar architectuurhistorische bronnen en informatie. De databank Odis bevat nu meer dan 4000 records van architecten, architectuurbureaus en architectuurverenigingen, die de onderzoeker beknopt doorverwijzen naar verdere literatuur, en die, waar mogelijk, gelinkt zijn aan records met beschrijvingen van de archieven van deze actoren. Odis, een samenwerkingsverband tussen verschillende culturele organisaties, is zo stilaan het centrale zoek- en doorverwijsinstrument aan het worden voor iedereen die op zoek is naar informatie over architectuur in Vlaanderen en België.
In Antilope, de collectieve catalogus van tijdschriften in Belgische wetenschappelijke bibliotheken, werden records van een dertigtal veel geraadpleegde Belgische architectuurtijdschriften toegevoegd of bijgewerkt. De ondergewaardeerde tijdschriftencollecties van het Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen of van het agentschap Onroerend Erfgoed (voorheen VIOE) zijn nu beter zichtbaar via het zoekinstrument Antilope.
Behalve dit relatief onzichtbare werk, kwam het CVAa ook naar buiten: met een fototentoonstelling in de VAi-vitrine rond het erfgoed van meubelbedrijf Van den Berghe-Pauvers, met een kleine maar drukbezochte tentoonstelling rond Renaat Braem in Leuven (Erfgoeddag 2011), en met een eveneens drukbezocht wetenschappelijk congres rond architectuurgeschiedenis als (toegepaste) wetenschap, waarvan het CVAa co-organisator was.
Naast het uitbouwen van onderzoeksinstrumenten en publiekswerking zijn nog twee inhoudelijke projecten het vermelden waard. Enerzijds werden architectuurbureaus ondervraagd met betrekking tot het beheer van hun digitaal archief. Deze survey vormt een nieuwe stap in het beter uitbouwen van kennis en bewaarstrategieën voor dit type archief, dé uitdaging voor de archivaris van morgen.
Anderzijds werd een broodnodige tour d’horizon gedaan van de archieven van architectuuronderwijsinstellingen. Dit archief is erg waardevol maar moeilijk in kaart te brengen en te ontsluiten. Een intensief onderzoek naar de institutionele achtergrond en geschiedenis van de belangrijkste scholen en een uitgebreide gespreksronde, uitgevoerd door Stephanie Van de Voorde in opdracht van het CVAa, legden de complexiteit van dit type architectuurarchieven eens te meer bloot. Het onderzoek zal de basis vormen voor verdere acties en sensibilisering in 2012.
Tot de permanente taken van het CVAa behoort ten slotte ook het bemiddelen bij overdrachten van privéarchieven naar publieke instellingen. De archieven van Paul Gavel en André Platel werden onder begeleiding van het CVAa overgedragen naar het Stadsarchief Gent, dat van Walter Snauwaert naar het Rijksarchief Brugge, het archief van vader en zoon Van Looy naar het Rijksarchief Antwerpen, en in overleg met het CVAa volgde het Architectuurarchief Provincie Antwerpen de overdrachten van de archieven Rudy Somers en Jos Willems op.
Ook in 2012 blijft het CVAa deze taken en acties verder zetten, naast de opstart van nieuwe projecten, onder andere rond het cultureel erfgoed van stedenbouw (i.s.m. het VAi), een Erfgoeddagtentoonstelling in Kortrijk, enkele workshops en studiedagen rond specifieke thema's en het voorbereiden van een nieuwe informatiewebsite.
Contacteer ons op cvaa@vai.be.