Op donderdag 26 september namen honderddertig geïnteresseerden deel aan de studiedag over woning Guiette, het enige project van Le Corbusier in België. Onderzoekers, experten en betrokkenen bespraken de ontstaanscontext en belangrijkste momenten in het bijna honderdjarige bestaan van de woning. Op vrijdag 27 september bezochten de deelnemers de woning, de Tentoonstellingswijk en een capsule-expo. Lees er alles over in het verslag.
De studiedag vormt het sluitstuk van de buitenrestauratie van de woning Guiette, die sinds 2016 deel uitmaakt van de werelderfgoedserie ‘Het architecturale oeuvre van Le Corbusier. Een uitzonderlijke bijdrage aan de Modern Movement’. Ze vormt ook de aanloop naar de 100e verjaardag van de woning in 2026. De studiedag is een initiatief van de Fondation Le Corbusier, het Vlaams Architectuurinstituut (VAi), DOCOMOMO België, de Faculteit Architectuur La Cambre (ULB) en het Agentschap Onroerend Erfgoed.
"Het belang van de begeestering om voor erfgoed te willen zorgen is een hoeksteen van ons beleid."‐ Peter De Wilde, administrateur-generaal van het Agentschap Onroerend Erfgoed
De voormiddagsessie bestaan uit een historisch luik waarin tijdens zes sessies aandacht besteed wordt aan de geschiedenis, de context en de totstandkoming van Huis Guiette.
Patrick Burniat (ULB) toont hoe Le Corbusier zijn ontwerpprincipes toepaste in de woning Guiette. Marc Dubois (HonF RIBA) situeert de Belgische ontwerpen van Le Corbusier in zijn gehele oeuvre, en belicht zijn invloed op de Belgische architectuur. Jan de Heer (architect) reconstrueert hoe de polychromie van de woning Guiette tot stand kwam. Elise Koering (ENSA Strasbourg) plaatst het interieurontwerp van de woning Guiette in een breder historisch discours. Bénédicte Gandini (Fondation Le Corbusier) en Véronique Boone (ULB) tonen hoe historisch onderzoek naar materiaal- en kleurkeuzes de restauraties van de woning informeerden. Ilja Van Damme (Universiteit Antwerpen) analyseert hoe de woning Guiette past binnen ideeën over moderne stedelijkheid en de woontypologie van de kunstenaarswoning.
In de namiddag vullen de sprekers de academische blik op de ontwerpgeschiedenis van het huis aan met persoonlijke getuigenissen en reflecties op Huis Guiette als beschermd woonerfgoed. De opeenvolgende ronde tafels gaan dieper in op belangrijke momenten in de afterlife van het huis nadat het zijn oorspronkelijke bewoners had overleefd
Jos Vandenbreeden (architect, Sint-Lucasarchief), Arthur Rüegg (ETH Zürich), Marc Hotermans (meubelrestaurateur), en Françoise Cousin (kleindochter van René Guiette) gaan in gesprek over het leven in de woning Guiette, de redding van de woning en haar eerste restauratie door architect Georges Baines.
In een tweede rondetafel bevraagt Piet Geleyns (Agentschap Onroerend Erfgoed) Gilles Ragot, Friedmann Gschwind en Olivier Poisson over hun ervaringen bij de opname van 17 sites van Le Corbusier, waaronder woning Guiette, op de lijst van het UNESCO-Werelderfgoed.
In de laatste rondetafel zoomt Rudy de Graef (Agentschap Onroerend Erfgoed) in op de recentste restauratie van de woning Guiette door T.O.P. office. Patrick Robyn, eigenaar van de woning, en architecten Isabelle De Smet en Luc Deleu (T.O.P. office) blikken terug op het onderzoek en de restauratie van de buitenschil.
"Na een eerste bezoek voelden we dat het huis zou passen als een handschoen."‐ Patrick Robyn, eigenaar van woning Guiette
Met een wandeling (gegidst door Expeditie De Stad) en projectbezoeken ontdekken we op vrijdag de woning Guiette in haar stedelijke context. De Tentoonstellingswijk aan de zuidelijke rand van Antwerpen dankt zijn naam aan de wereldtentoonstelling die er in 1930 werd georganiseerd. Dit event was het begin van de stedenbouwkundige ontwikkeling van de wijk. De romaans-byzantijnse 'Christus koning kerk' van Jos Smolderen (1928-1930) deed eerst dienst als expopaviljoen en pas daarna als parochiekerk. We wandelen langs woningen van onder meer Eduard Van Steenbergen en Huib Hoste. Rudy De Graef en Luc Deleu begeleiden het bezoek aan de woning Guiette. We kijken ook binnen in de eigen woning (1932-1933) van architect Léon Stynen en het kantoorgebouw de BP-building naar ontwerp van Stynen en Paul De Meyer (1959-1960).
Tijdens de studiedagen presenteert het Vlaams Architectuurinstituut het werk van werfarchitect Smekens en restauratiearchitect Baines in de capsule-expo ‘Maison Guiette’. Presentatietekeningen, plannen, maquettes en kleurstalen geven een inkijk in het proces van de restauratie.
PUBLICATIE
Ter gelegenheid van de studiedag zetten we het beeldboek, samengesteld door curator Wim Luyckx in 2015, opnieuw in de kijker.
In 2015 presenteerden het Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen, het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven en het Vlaams Architectuurinstituut een kleine expo over de woning Guiette van Le Corbusier. Curator Wim Luyckx stelde naar aanleiding hiervan ook een beeldboek samen. Het toont een ruime selectie tekeningen, foto's en maquettes uit de archieven van Le Corbusier en Georges Baines, die de woning in de jaren 1980 restaureerde.
Blader door het gedigitaliseerde boek en ontdek het verhaal over ontwerp, bouw en restauratie van deze bekende woning.
Lees meerMet dank aan: Foundation Le Corbusier, Vlaams Architectuurinstituut, DOCOMOMO België, Faculteit Architectuur La Cambre (ULB) en Agentschap Onroerend Erfgoed.