Eind mei start in Venetië de Biennale Architettura 2021, de internationale hoogmis van hedendaagse architectuur én meteen het eerste cultuurevenement in Europa sinds corona. Op initiatief van de Vlaamse Gemeenschap en in opdracht van het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) presenteert Bovenbouw Architectuur in het Belgisch paviljoen de tentoonstelling ‘Composite Presence’. Aan de hand van vijftig referentieprojecten toont curator Dirk Somers (Bovenbouw Architectuur) de hedendaagse stad in Vlaanderen en Brussel in al zijn complexiteit: "Composite Presence belichaamt de haat-liefdeverhouding tussen architectuur en stad."
Tentoonstelling | 22.05.2021 – 21.11.2021 | Giardini, Venetië (IT)
Hoe kunnen stad en architectuur samen floreren? Hoe maakt kwaliteitsvolle architectuur de verdichting en andere transitie-opgaven in onze steden tot een succes? Deze vragen primeren in de driedimensionale opstelling van een fictieve, maar tegelijk herkenbare Vlaamse stedelijke omgeving. Doorheen de tijd ontwikkelde de informele stad in Vlaanderen en Brussel een unieke verhouding met haar architectuur. Het geënsceneerde stedelijke landschap onthult hoe historische lagen, morfologische bijzonderheden en onvoorziene botsingen een eindeloze inspiratiebron zijn voor de hedendaagse architectuur. Bovenbouw Architectuur ontwerpt voor het Belgisch paviljoen een scenografie die een stedelijk landschap toont dat bestaat uit een reeks maquettes op schaal 1/15. De maquettes zijn opgesteld op tafelhoogte en representeren een lineair, kronkelend landschap van een typisch Vlaamse stedelijke omgeving.
"Het maquettelandschap illustreert op een unieke manier de energetische wrijving tussen stedenbouw en architectuur in Vlaanderen."‐ Dirk Somers, curator Composite Presence
Vijftig verschillende projecten van vijfenveertig architectenbureaus uit de afgelopen twintig jaar vormen de bouwstenen van het denkbeeldige landschap. De selectie toont een evenwichtige architecturale ecologie waarin verschillende stijlen, functies en typologieën samenkomen. Veel van de projecten zijn renovaties en adaptaties die een staalkaart van vormen, tijd en texturen tonen. Of de projecten nu bescheiden herbestemmingen zijn, of blinkende newbies, allemaal delen ze de interesse om bij te dragen aan een stad die tegelijk gebricoleerd en evenwichtig is. De geselecteerde projecten tonen ook het belang van het actuele beleid qua stadsplanning en aanbestedingen. Veel van de ontwerpen in deze stedelijke compositie komen voort uit procedures die opgezet werden door de stadsbouwmeesters, de Vlaams Bouwmeester en verwante publieke instellingen in Vlaanderen en Brussel die inzetten op een kwaliteitsvolle stedelijke omgeving. Samen met het Team Vlaams Bouwmeester zetten de stadsbouwmeesters van Antwerpen en Gent dan ook mee hun schouders onder het project ‘Composite Presence’.
Bekijk alle projecten"Respectvol en inventief omgaan met de historische lagen van de stad leidt automatisch tot verschillende perspectieven op samenleven. In die zin antwoordt Composite Presence vanuit de kern van de architectuurdiscipline op de vraag van curator Hashim Sarkis ‘How will we live together?"‐ Sofie De Caigny, directeur van het Vlaams Architectuurinstituut, commissaris van Composite Presence
Het Vlaams Architectuurinstituut is als producent van de tentoonstelling in het Belgisch paviljoen niet aan zijn proefstuk toe. Sinds 2004 coördineert het, in een beurtrol met de Franse Gemeenschap, om de vier jaar de Belgische inzending. Dit jaar staat het thema ‘Het geheugen als ontwerpatelier’ centraal. “Na een eeuw van ongebreideld vooruitgangsdenken is het duidelijk dat architectuur als discipline moet worden herijkt. Dat vraagt om een herdefiniëring van de uitgangspunten van het ontwerp waarbij het geheugen meer in beeld komt”, zegt Sofie De Caigny, directeur van het Vlaams Architectuurinstituut, commissaris van Composite Presence. “De geschiedenis van landschappen en plekken, van bouw- en ontwerptradities, van materialen en ideeën vormt het referentiekader voor nieuwe ontwerpen. Het geheugen wordt ontwerpatelier.”
Bovenbouw Architectuur is een jong Belgisch architectenbureau, gevestigd in Antwerpen. Onder leiding van architect en professor Dirk Somers bouwt Bovenbouw Architectuur met een team van achttien medewerkers aan een bont oeuvre van erg uiteenlopende gebouwen. Het werk van Bovenbouw kenmerkt zich door een open en tijdloze benadering van ontwerpen, bevrijd van elke dwangmatige drang naar avant-garde of conditionering. Dit resulteert in een specifieke woordenschat voor elk nieuw project. Hun aanpak kan worden beschouwd als klassiek, waarbij ze oude en nieuwe ideeën combineren met een interessante mix van het alledaagse en het eeuwige.
Naar aanleiding van de tentoonstelling Composite Presence verschijnt de gelijknamige catalogus, onder redactionele leiding van Sofie De Caigny, Maarten Van Den Driessche en Dirk Somers. Naast toelichting bij Composite Presence en de 50 projecten, focust het boek op het bijzondere aspect van de Open Oproep, met inhoudelijke bijdragen van onder andere Leo Van Broeck (voormalig Vlaams Bouwmeester), Christian Rapp (Stadsbouwmeester Antwerpen), Kristiaan Borret (Bouwmeester Brussel), Edith Wouters (artistiek directeur Ar-tur) en Peter Vanden Abeele (Stadsbouwmeester Gent).
meer over het boekproducent en commissaris Vlaams Architectuurinstituut
curator en scenografie Bovenbouw Architectuur
tentoonstelling
Belgisch paviljoen, Venetië
za 22 mei 2021 → zo 21 nov 2021
info & tickets op biennale.org
press & preview days
Belgisch paviljoen, Venetië
do 20 mei 2021 & vr 21 mei 2021
vraag hier je accreditatie aan
boek
€ 29,50 te koop in de betere boekhandel of in de webshop van vai.be
uitgegeven in het Engels door Vlaams Architectuurinstituut 2021
redactie: Sofie De Caigny, Maarten Van Den Driessche, Dirk Somers
vai.be
info@vai.be | #vlaamsarchitectuurinstituut | @vlaams_architectuurinstituut
biennale@vai.be | #compositepresence
op initiatief en met de steun van
de Vlaamse Gemeenschap
met de bijkomende steun van
Vlaams Bouwmeester, Stadsbouwmeester Antwerpen en Stadsbouwmeester Gent
culturele partner
Z33
hoofdpartners
Reynaers Aluminium | Delen Private Bank
partners:
Rockfon | Vectorworks | Kubus
supporting member:
Gavra
member:
Sto | Knauf
Vlaams Architectuurinstituut
Egon Verleye - communicatie & PR
M +32 486 21 17 74
T +32 (0)3 242 89 73
E egon.verleye@vai.be