Dogma: Stadsvilla

Persbericht
© Dogma


Expo Dogma: Stadsvilla pleit voor meer coöperatief en collectief wonen

De collectieve stadsvilla als antwoord op de wooncrisis

Hoe kan wonen in de stad weer betaalbaar worden voor iedereen? Het gerenommeerde architectenbureau Dogma ziet een oplossing in collectief wonen en koppelt er een eeuwenoud gebouwtype aan: de stadsvilla. Het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) vroeg de architecten om hun onderzoek uit de doeken te doen in een tentoonstelling. Ontdek het vanaf 4 oktober in de expozaal van de DE SINGEL.

Dogma: Stadsvilla

Openingslezing door Dogma | op 03.10.2024 om 20:00u

Tentoonstelling | van 04.10.2024 tot 09.02.2025

Vlaams Architectuurinstituut in De Singel, Antwerpen

"We geloven er sterk in dat een herinterpretatie van de stadsvilla tot een socialer en betaalbaarder huisvestingsbeleid kan leiden."
‐ Martino Tattara, medeoprichter Dogma

Vlaamse villa versus de stadsvilla

In Vlaanderen kennen we dit type gebouw niet, althans niet in een stedelijke context en al zeker niet in collectief gebruik. De Vlaamse villa’s situeren zich eerder in de buitenwijken en dragen bij tot de verstedelijking van het platteland. Het is een gebouwtype dat aantrekkelijk is voor gezinnen uit de middenklasse en het wordt beschouwd als een veilige investering. Dogma wil de villa naar de stad brengen en kijkt daarvoor naar voorbeelden uit het buitenland en uit het verleden. Martino Tattara: “In Rome en in sommige steden in Zwitserland worden stadsvilla’s vaak heel dicht op elkaar gebouwd. Maar de ruimte ertussen is vaak erg kwaliteitsvol, dankzij de aanwezigheid van bomen en royale balkons die een buffer vormen tussen de binnen- en buitenruimte. Het is dus een gebouwtype dat een hoge dichtheid mogelijk maakt, maar tegelijkertijd een interessante relatie creëert tussen een groene omgeving en het huiselijke.” Dogma haalt niet alleen inspiratie uit verschillende Europese steden, maar kijkt ook over de grote plas. In de jaren 1930 werd in Queens, New York het coöperatieve wooncomplex Jackson Heights opgetrokken. Annalisa Massari (medewerker Dogma): “In Jackson Heights werden stadsvilla's gebruikt om tuinappartementen te creëren die samen een stadsblok vormen, opgetrokken rond een centraal gelegen collectieve tuin.” Naast historische en hedendaagse voorbeelden van stadsvilla's toont de tentoonstelling ook de resultaten van Dogma's experimenten in Antwerpen en in vier andere steden. De buitenlandse cases omvatten een sociaal woonblok in de stad Aguascalientes in Mexico, een prototype voor coöperatieve huisvesting in Tunis gebaseerd op een herinterpretatie van de beroemde Villa Baizeau van Le Corbusier, een prototype voor sociale huisvesting voor Udine in Italië en een plan voor een gemeenschappelijke woon- en werkruimte voor kunstenaars in Berlijn.

"In Rome en in sommige steden in Zwitserland worden stadsvilla’s vaak heel dicht op elkaar gebouwd. Maar de ruimte ertussen is vaak erg kwaliteitsvol, dankzij de aanwezigheid van bomen en royale balkons die een buffer vormen tussen de binnen- en buitenruimte"
‐ Martino Tattara, medeoprichter Dogma
"De individuele manier van wonen in Vlaanderen is niet langer houdbaar, zeker als je kijkt naar de stijgende energiekosten en de impact op ons milieu. Het collectieve gebruik van stadsvilla’s zou het makkelijker kunnen maken om een kwalitatieve woning te voorzien voor iedereen."
‐ Martino Tattara, medeoprichter Dogma

Wooncrisis

Tegenwoordig zijn steeds minder jongeren in staat om een woning te kopen en de huurprijzen zijn hoger dan ooit. Zou de stadsvilla een oplossing kunnen bieden voor deze wooncrisis? Tattara: “Op veel vlakken is de individuele manier van wonen in Vlaanderen niet langer houdbaar, zeker als je kijkt naar de stijgende energiekosten en de impact op ons milieu. Het collectieve gebruik van stadsvilla’s zou het makkelijker kunnen maken om een kwalitatieve woning te verkrijgen voor iedereen.” Tegelijkertijd wijst hij op de gevaren van het promoten van dit woningtype: “Het is een gebouwtype dat makkelijk door projectontwikkelaars op de verkeerde manier en enkel voor een bepaald segment van de bevolking kan worden gebruikt. Volgens ons is het belgangrijk dat de stadsvilla wordt gekoppeld aan alternatieve vormen van eigendom naast privébezit, bijvoorbeeld het coöperatieve vastgoedmodel.” Dogma wijst ook op een andere problematiek; het feit dat op de woningmarkt in Vlaanderen het aanbod in het middensegment erg laag is. Tattara: “Er bestaat in Vlaanderen bijna niets tussen sociale huisvesting en de private markt. Collectief wonen kan de oplossing zijn, en de stadsvilla met zijn 'midden-schaal’ kan een aantrekkelijk type zijn voor dit woonsegment.” De tentoonstelling Dogma: Stadsvilla stelt de manier waarop we vandaag wonen in vraag: Hoe kunnen we ons beter met elkaar verbinden en wat is de rol van architectuur hierin?

Dogma: Stadsvilla


productie
Vlaams Architectuurinstituut en De Singel

in coproductie met
Istituto Italiano di Cultura di Bruxelles

curator & scenograaf
Dogma

met de steun van
Vlaamse Gemeenschap

tentoonstelling
vr 4 oktober 2024 → zo 9 februari 2025
Vlaams Architectuurinstituut in De Singel (Desguinlei 25, 2018 Antwerpen)
open wo → zo / 14 → 19 uur en tijdens avondvoorstellingen tot 22 uur
€5

Openingslezing door Dogma
do 3 oktober 2024 – 20:00u
De Singel, Blauwe Zaal (Desguinlei 25, 2018 Antwerpen)
€0 (maar registratie is verplicht)
info en tickets op vai.be of desingel.be

reserveer hier je plaats

Perscontact

Vlaams Architectuurinstituut
Egon Verleye - communicatie & PR
T +32 (0)3 242 89 73
E egon.verleye@vai.be