Projecties 5: Verkavelingsverhalen
Persbericht
Hoe kunnen we onze verkavelingswijken klaarstomen voor de toekomst? Deze vraag vormt het uitgangspunt van een onderzoek (UHasselt) dat vijf verhalen bundelt die zich afspelen in een Vlaamse verkavelingswijk. Met de tentoonstelling ‘Verkavelingsverhalen’ trekt curator Oswald Devisch aan de alarmbel: “De huidige verkavelingswijken zijn niet klaar voor de diversiteit en verandering die hen te wachten staat.”
"De huidige verkavelingswijken zijn niet klaar voor de diversiteit en verandering die hen te wachten staat"
- Oswald Devisch
Verkavelingswijken krijgen het vandaag zwaar te verduren. De dichtheid zou er veel te laag zijn, het woningaanbod te weinig gedifferentieerd, de openbare ruimte te schraal, de ecologische voetafdruk te hoog. Tegelijkertijd blijft de verkavelingswijk voor heel wat mensen de ideale plek om te wonen, net omdat het er rustig, groen en herkenbaar is. Oswald Devisch, curator van de tentoonstelling ‘Verkavelingsverhalen’ en hoofddocent Architectuur aan de Universiteit Hasselt, is zich bewust van deze dubbele perceptie maar ziet vandaag toch vooral de negatieve impact: “Verkavelingswijken consumeren erg veel ruimte omdat alle woningen vrijstaand zijn, bovendien verbruiken ze meer materiaal en energie dan bijvoorbeeld rijwoningen. Daarnaast staan ze duurzame mobiliteit in de weg; het merendeel van de verkavelingswijken ligt ver weg van lokale centra en tewerkstellingsplekken. Hierdoor zijn de bewoners afhankelijk van de auto voor quasi elke verplaatsing.
” Naast deze ecologische kritiek schort er volgens Devisch ook wat aan de socio-economische capaciteit van de Vlaamse verkavelingen. “Verkavelingswijken kennen maar één woningtype, namelijk de vrijstaande woning, gebouwd op maat van de traditionele familie met kinderen. Voor meer hedendaagse woonvormen zoals zorgwoningen, kangoeroewoningen of collectieve woningen is er momenteel weinig ruimte.”
“De verhalen zijn het resultaat van een collectieve zoektocht waarin zowel bewoners, overheden als middenveld betrokken zijn."
- Oswald Devisch
Toch is er hoop! Alsmaar meer kleinschalige initiatieven van verkavelingsbewoners experimenteren met collectieve woonvormen, kleinschalige bedrijvigheid, het samen opwekken van hernieuwbare energie of waterzuivering op schaal van de wijk. Oswald Devisch wil met de tentoonstelling ‘Verkavelingsverhalen’ deze experimenten aangrijpen om een breed debat op te starten rond de toekomst van de Vlaamse verkavelingswijk. De expo presenteert de eerste resultaten van dit onderzoek als een reeks collectieve verhalen. Devisch: "De 'verhalen' zijn een reconstructie van een collectieve zoektocht van bewoners, overheden, ontwerpers en het middenveld naar een meer duurzame toekomst voor hun verkavelingswijk. In de tentoonstelling wordt deze zoektocht voor elke verhaal gereconstrueerd aan de hand van foto’s, schetsen, ontwerptekeningen, schaalmodellen, citaten…”