Kijktoren Fondatie van Boudelo

In een van de dreven in de Fondatie van Boudelo, een prachtig natuurgebied in het Waasland, ontwaart de wandelaar tussen de bomen en het struikgewas een donkergroene, houten uitkijktoren. De toren staat schuin ten opzichte van de dreef te midden van het struikgewas. Een pad verleidt de bezoeker om enkele meters af te wijken naar de deuropening. Daar sijpelt het licht binnen door de spleten van de planken wanden en valt het op een trap die zich uitnodigend rond de centrale kolom omhoog wikkelt. De wandeling naar boven biedt hier en daar al enkele perspectieven op het natuurschoon rondom. Daartoe leggen de planken van de wand zich gedienstig in een horizontale geleding. Bovenaan de trap wacht de ware beloning: een indrukwekkend tableau van velden, vijvers, bossen, vogels en als het meezit een sprong reeën.

De leesbare constructie van houten balken, kolommen, windverbanden en planken lijkt in eerste instantie een inheems bouwwerk, een variant op de traditionele agrarische architectuur uit het polderlandschap. De precisie van de constructie verraadt echter dat er meer aan de hand is. Draagstructuur en invulling zijn geen opeenvolgende lagen van een bouwproces, maar zijn uiterst zorgvuldig met elkaar verweven. De verticaal doorlopende planken vormen een schil voor het geborgen interieur, terwijl het lijnenspel van het exterieur een markant object maakt van de constructie. De diagonalen ontwijken steeds net het kruispunt van horizontalen en verticalen. De verbinding vindt plaats in een subtiele uitsparing in de balk: een traditionele houtverbinding die ondanks een krap budget mogelijk werd gemaakt door de computergestuurde frees van de aannemer. De toren is een ode aan het bouwen, die zich evenwel terughoudend opstelt in het landschap.

De kleinschalige opdracht voor de uitkijktoren vormt een dankbaar project voor het jonge bureau Baeten Hylebos Architecten. De ontwerpers geven aan te ontwerpen vanuit het detail. Vanuit een oefening in soberheid gaan ze op zoek naar een eigen architecturale identiteit voor elk project. Tegelijkertijd gaat er een rijk architecturaal referentiekader schuil achter de terughoudendheid waarmee de toren zijn plaats in het landschap opeist.

- Petrus Kemme

Dit project is gepubliceerd in het Architectuurboek Vlaanderen N°14. Wanneer attitudes vorm krijgen