Hoe laat je kinderen nadenken over wonen, architectuur, een thuis? Drie cultuureducatieve praktijken tonen hun aanpak: van permanente installatie, tot workshop en vaste familietentoonstelling. De eerste halte van de Roadtrip Cultuureducatie 2024 vond onderdak in de inspirerende omgeving van De Singel. Hier maakten de deelnemers kennis met drie participatieve en co-creatieve initiatieven op maat van kinderen of families. Elk met een andere insteek, maar altijd ver weg van betutteling. Het volledige verslag staat online.
In de wandelgangen van De Singel, de thuisbasis van het VAi, botsen families vandaag op een installatie vol verrassingen: schuifjes om open te trekken, gezellige banken om een boek te lezen, open ended spelmateriaal… Hier worden kinderen zelf architect en reflecteren ze aan de hand van gespreksstarters, bouwblokken en boeken over hun woon- en leefomgeving.
“We hadden nog geen aanbod op maat van families en kinderen,” vertelt Rosan Meijer, verantwoordelijke publiekswerking van het VAi. “Op basis van een aantal basisprincipes zetten we freelancer Sanne Van de Werf aan het werk. Intergenerationeel leren, ruimte voor verschillende leerstijlen, de nadruk op beleving in plaats van op kennisvergaring: binnen dat kader ging ze aan de slag. De installatie moest ook los staan van openingstijden, van wisselende expo’s en een vast parcours.” Op en top flexibel dus.
"De nadruk ligt op beleving in plaats van op kennisvergaring."‐ Rosan Meijer Verantwoordelijke publiekswerking (Vlaams Architectuurinstituut)
Urban miners ontmantelen bouwmaterialen zodat ze hergebruikt kunnen worden. Stef Lemmens maakte er samen met Kunst in Zicht een workshop over voor kinderen tussen 10 en 14 jaar. Hij laat hen nadenken over het hardnekkige ideaal van het alleenstaande huis met eigen tuin. Hoe kan het anders? Duurzamer?Stef vertrekt daarbij vanuit zijn eigen ervaringen met en zijn onderzoek naar klein en nomadisch wonen. Hoe klein kan een huisje zijn dat toch alle comfort biedt? Wat is de essentie? Hoe wordt het ook mobiel? Dezelfde vragen schotelt hij de jonge deelnemers voor in zijn workshop. “En dan ontwerpen en bouwen ze zelf hun huisje. Ik leg hen beperkingen op zoals ‘planken mag je niet zagen, textiel niet knippen.’ Dat doet hun creativiteit pieken. Maar het zorgt er vooral voor dat we het huisje samen weer kunnen ontmantelen en de materialen kunnen hergebruiken. Het uiteindelijke doel? Hen op een andere manier naar de stad, naar wonen en naar materialen laten kijken.”
"Het uiteindelijke doel? Hen op een andere manier naar de stad, naar wonen en naar materialen laten kijken."‐ Arlette Van Overvelt Algemeen coördinator (Kunst in Zicht)
Het MAS en Studio Orka sloegen de handen in elkaar voor Iemand thuis?, de eerste, vaste familietentoonstelling in het MAS. Die brengt verhalen vanuit diverse standpunten, toont verrassende museumstukken en biedt actie in verschillende doe-stations. Zo worden kinderen en volwassenen aangespoord om na te denken over het thema ‘Thuis’. Of ze nu wonen in een gezellig huis, internaat, kraakpand of woonboot.
Co-creatie was het sleutelwoord bij de totstandkoming van de tentoonstelling. Binnen de MAS-muren kwam er voor het eerst een co-curatorschap van publiekswerking en het team collectie. Ook 10 Antwerpse families gaven hun inbreng. En Studio Orka werd mee aan boord gevraagd. “We wilden immers een tentoonstelling maken die de klemtoon legt op verhalen, emoties en interactiviteit. Een tentoonstelling ook die zowel kinderen als volwassenen kan aanspreken”, licht publiekswerker Tammy Wille toe. “In al die aspecten blinkt Studio Orka uit.”
"Andere visies doen je zelf ook anders kijken."‐ Tammy Wille Publiekswerker (MAS)