Tijdschriften zijn belangrijk in het architectuurdebat, misschien vroeger nog meer dan nu. Historische Belgische architectuurtijdschriften bieden inzicht in de toenmalige bouwproductie, de opererende en toonaangevende architecten, verschillende visies, invloedrijke auteurs, netwerken enzovoort.
Architectuurtijdschriften zijn vandaag van onschatbare waarde voor geïnteresseerde architecten, ontwerpers, studenten, architectuurwetenschappers, (kunst-)historici, monumentenzorgers en restaurateurs. De belangrijkste architectuurtijdschriftencollecties worden bewaard in diverse universiteitsbibliotheken, hogescholen, documentatiecentra, archiefinstellingen en museumbibliotheken.
In deze adviessectie bieden we je leidraden om je onderzoek op basis van tijdschriftmateriaal aan te vatten.
Het merendeel van de Belgische architectuurtijdschriften vind je terug in Antilope, de Collectieve catalogus tijdschriften in Belgische wetenschappelijke bibliotheken. Je vindt er terug in welke bibliotheken de nummers raadpleegbaar zijn.
Momenteel zijn een vijftal Belgische architectuurtijdschriften digitaal beschikbaar, maar omwille van auteursrechten zijn ze niet allemaal online doorzoekbaar.
In het buitenland werd al een aantal belangrijke architectuurtijdschriften digitaal beschikbaar gemaakt. Hieronder vind je een greep uit het aanbod uit Nederland, Frankrijk, Duitsland, het VK, de VS en andere landen.
Meer infoVanaf 2008 startte het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) via het toenmalige Centrum Vlaamse Architectuurarchieven (CVAa) de werking rond architectuurtijdschriften. In 2016 werd het project beëindigd met de digitalisering van zes Belgische tijdschrifttitels. Het VAi blijft ondertussen een coördinerende werking opnemen met betrekking tot architectuurtijdschriften.
Op tijdschriften word heel wat historisch onderzoek gebaseerd. Naast hun frequente gebruik als historische bron zijn tijdschriften sporadisch ook zelf het centrale onderzoeksobject.
De inleiding van de publicatie Revues d’architecture dans les années 1960 et 1970 – Architectural Periodicals in the 1960s and 1970s (IRHA, 2008), proceedings van het gelijknamige congres onder leiding van Hélène Jannière, Alexis Sornin en France Vanlaethem, biedt een interessant overzicht van internationale congressen en publicaties over het onderwerp. Ook methodologische kwesties rond tijdschriftonderzoek en de typologische evolutie van twintigste-eeuwse architectuurtijdschriften komen er in aan bod.
Belgische architectuurtijdschriften
Met betrekking tot Belgische architectuurtijdschriften als onderzoeksobject verwijzen we graag naar:
Ook enkele eindverhandelingen vanaf de jaren 1980 zijn interessante vertrekpunten. Verschillende tijdschrifttitels vormden bijvoorbeeld het voorwerp van verhandelingen:
Internationale onderzoeksprojecten
Enkele recente en lopende onderzoeksprojecten met betrekking tot architectuurtijdschriften en architectuurkritiek zijn:
In toenemende mate is er ook aandacht voor de beeldvorming rond architectuur, interieur en wonen in de populaire tijdschriftpers, gericht op een breed publiek zonder professionele architectuurachtergrond.