Kerken
Dit advies gaat specifiek in op onderzoek naar kerkgebouwen of andere religieuze gebouwen. Neem zeker ook onze algemene adviespagina door over informatie over gebouwen.
Archief van de kerkfabriek en de parochie
Wanneer kerkfabrieken als bouwheer optreden zijn ze wettelijk verplicht archiefmateriaal (bouwtekeningen, bestekken, aanvraagdossiers voor parochies enz.) met betrekking tot de bouw, de restauratie, verbouwingen van het kerkgebouw en de pastorie enz. bij te houden. De hoeveelheid materiaal kan variëren, en in veel gevallen is het niet geordend of ontsloten. In sommige parochies worden naast het wettelijk verplichte materiaal ook nog andere documenten bewaard over de parochiale werking. Dit bijkomend parochiearchief kan samen of apart bewaard worden met het archief van de kerkfabriek. Het kan de moeite lonen om te informeren naar historische foto’s of publicaties die verschenen ter gelegenheid van een jubileum. De contactgegevens van actieve parochies zijn te vinden op www.kerknet.be. Voor meer informatie en advies over parochiearchieven kan je ook terecht bij KADOC en PARCUM.
Archief van het bisdom
Het bisdom houdt per parochie een dossier bij, waarin vaak bouwtekeningen en documentatie i.v.m. bouw, restauratie, verbouwingen enz. van kerkgebouwen voorkomt. Ook geven dossiers een goed zicht op de briefwisseling tussen parochiepastoors en het bisdom. Naast de parochiedossiers, kunnen er ook nog bouwtekeningen bewaard worden in de dossiers van diocesane commissies, zoals bijvoorbeeld het archief van de Diocesane Commissie voor Cultusgebouwen in het Aartsbisschoppelijk archief in Mechelen. Contactgegevens van de bisschoppelijke archieven zijn te vinden op www.kerknet.be.
Archief van het Ministerie van Justitie in het Rijksarchief
Kerkbesturen konden voor het bouwen en verbouwen van kerken beroep doen op subsidies van het Ministerie van Justitie. De archieven van deze instelling worden bewaard door het Rijksarchief. Deze dossiers belichten voornamelijk de uitgebreide administratie die kwam kijken bij het bouwen van een kerk, en bevatten vooral briefwisseling met lokale en provinciale besturen en kerkbesturen. De omvang van de dossiers kan echter sterk verschillen. De inventaris van het Ministerie van Justitie is online beschikbaar.
Provinciaal archief
Het provinciebestuur houdt registers bij omtrent de activiteiten van parochies. Het gaat om dubbels van de begrotingen en jaarrekeningen, vaak meer en beter geordend dan bij de individuele kerkfabrieken. Ook betreffende de bouw, restauratie, verbouwingen enz. van kerkgebouwen bezit de provincie normaliter archiefmateriaal.
Gemeente- of stadsarchief
Het was gebruikelijk dat gemeentes en steden een financiële bijdrage leverden aan de bouw een kerk. De briefwisseling en besluiten hieromtrent worden normaal bewaart in een dossier per parochie.
Archieven van architecten
Veel informatie over het gebouw kun je terugvinden in het archief van de architecten die aan het gebouw hebben gewerkt. Op collectie.vai.be kun je alle projectdossiers in de collectie van het Vlaams Architectuurinstituut filteren op het trefwoord "Religie".
Maar ook elders worden archieven van architecten bewaard. Neem hiervoor een kijkje op onze adviespagina Hoe vind ik informatie over architecten en ontwerpers?