De collectie van het VAi gaat terug tot het einde van de jaren 80, toen de Provincie Antwerpen het Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen (APA) oprichtte.
De archieven en verzamelingen van architecten en andere organisaties vormen de ruggengraat van de collectie van het Vlaams Architectuurinstituut. Maar er is meer. De collectie is opgebouwd uit een aantal deelverzamelingen met een eigen historiek en gebruikslogica.
Tijdens een bouwproject produceert een architectenbureau een massa aan schetsen, plannen, tekeningen, maquettes en modellen, e-mails en brieven, bestekteksten... Het bureau legt een bibliotheek met documentatie aan, verzorgt zijn communicatie, gaat engagementen aan in het onderwijs en de culturele wereld... Al deze activiteiten leiden tot een archief met een waaier aan bronnenmateriaal voor onderzoek, publicaties en tentoonstellingen.
Het VAi vrijwaart deze archieven voor de toekomst en breidt de verzameling verder uit. Archieven die hun weg vonden naar onze collectie zijn onder andere die van Eduard Van Steenbergen, AWG (bOb Van Reeth), Jo Crepain, Jos Smolderen, Bataille & Ibens, Christian Kieckens en Léon Stynen. We verzamelen niet enkel archieven van bekende toparchitecten, maar verwerven archieven met een brede blik om zo tot een evenwichtige documentatie van de geschiedenis van de Vlaamse architectuur te komen. Naast archieven van architecten, vind je in de collectie ook archieven van onderzoekers, bouwbedrijven, studiebureaus of verenigingen.
Het Vlaams Architectuurinstituut beheert een rijke vakbibliotheek, met meer dan tienduizend boeken en een driehonderdtal verschillende tijdschrifttitels. Belgische architectuurboeken en -tijdschriften vormen het hoofdbestanddeel en worden actief verzameld. Van de buitenlandse boeken en tijdschriftenreeksen nemen we enkel de belangrijkste uitgaven op.
Opzoekingen kun je doen via de catalogus.
Een overzicht van de Belgische tijdschriften die je kan komen raadplegen, staat hier.
In de archieven vinden we ook catalogi en folders terug van producenten en verkopers van bouwmaterialen, meubilair, verlichting enz. Deze promotionele publicaties geven behalve historische productinformatie ook tekst en uitleg bij hedendaagse realisaties. Aangezien ze het imago van een bedrijf uitdroegen, kreeg de vormgeving ervan dikwijls veel aandacht. Sommige exemplaren zijn echte parels.
De reeks reclamefolders en catalogi in onze collectie is eindeloos. Slechts een klein deel ervan is ontsloten via een lijst. Vrijwilligers en enthousiastelingen die een handje willen komen toesteken zijn meer dan welkom!
Foto’s identificeren, bestuderen en documenteren gebouwen. Ze registreren de gebouwde omgeving en leggen een evoluerende, vergankelijke of intussen verdwenen realiteit vast. In de collectie van het Vlaams Architectuurinstituut neemt beeldmateriaal een belangrijke plaats in. Ze bestaat uit negatieven, dia’s, afdrukken en films, zowel in zwart-wit als in kleur.
De collectie maquettes van het Vlaams Architectuurinstituut is een rijke verzameling van meer dan driehonderd objecten. Ze bestaat uit verschillende soorten maquettes van 1920 tot nu, op diverse schalen en gemaakt met uiteenlopende technieken en materialen.
Voor architecten zijn maquettes een belangrijk instrument tijdens het ontwerp- en bouwproces, voor leken verhogen ze vooral de leesbaarheid van een ontwerp. De verkleinde driedimensionale wereld is overzichtelijk, herkenbaar en vaak toegankelijker dan een tekening. Als erfgoedobject hebben ze een aparte documentaire, cultuurhistorische en esthetische waarde.
