Wiki Women Design
Persbericht
Met Wiki Women Design wil het Vlaams Architectuurinstituut vrouwen die hun stempel hebben gedrukt op het ontwerperfgoed in België uit de schaduw van de geschiedenis halen. Heel wat vrouwen droegen bij aan de ontworpen omgeving, van (interieur)architectuur en grafisch ontwerp tot mode en productdesign. Toch bleven velen onder de radar van erfgoedinstellingen, onderzoekers en verzamelaars, en daardoor ook buiten beschouwing van de canon. Met Wikipedia als universeel platform, schrijfsessies als middel en vijf gerenommeerde vrouwelijke ontwerpers als ambassadrices wil Wiki Women Design deze achterstand inhalen.
"Als je met een simpele zoekopdracht op Google meer vrouwelijke namen te zien krijgt, is dat een belangrijke stap vooruit."‐ Stefanie Everaert & Caroline Lateur, DOORZON Interieurarchitecten
Renovatio memoriae: het doorbreken van een vicieuze cirkel
Tot vandaag bestaan nauwelijks studies over vrouwelijke ontwerpers in België, hoewel ze wel (hebben) bestaan en een invloed hebben (gehad) op het ontwerperfgoed. Despina Stratigakos vergelijkt het vergeten van vrouwelijke architecten met het antieke Romeinse begrip damnatio memoriae, het wissen van personen en hun nalatenschap uit het geheugen. De afwezigheid van vrouwelijke ontwerpers in het collectieve geheugen heeft grotendeels te maken met hun relatieve afwezigheid in de geschiedenisboeken, wat op zijn beurt te maken heeft met hun ondervertegenwoordiging in designarchieven- en collecties. Door de afwezigheid van zulke bronnen is vandaag weinig geweten over de activiteiten van vrouwen, ook in de domeinen waarin ze volgens de literatuur erg actief waren. Wiki Women Design wil deze vicieuze cirkel doorbreken, vrouwelijke contributies aan de Belgische ontworpen omgeving in de bekendheid brengen en bijdragen aan een meer inclusieve geschiedenis. Met het ontsluiten van de bijdrages van vrouwelijke ontwerpers op Wikipedia wil het project ook bijdragen aan het creëren van vrouwelijke rolmodellen voor toekomstige ontwerpers en aan gendergelijkheid in de ontwerpdisciplines.
"Patriarchale verwachtingen en mannelijke waarden zijn zeer diep geworteld in deze [architecturale] cultuur […]. Het zal daarom een bewuste en gedeelde inspanning van alle betrokkenen vergen om dit alles te veranderen en het seksisme achter zich te laten."‐ Hilde Heynen, professor architectuurtheorie, KU Leuven
Vrouwelijke ontwerpers Googleable maken
Wikipedia is de vijfde meest bezochte website ter wereld, waardoor de artikels van deze encyclopedie steeds tot de eerste resultaten van Google-zoekopdrachten behoren. Aangezien Google voor velen een belangrijk venster op de wereld is, heeft Wikipedia een enorm impact op kennisverwerving en geschiedschrijving. Ook op Wikipedia zijn vrouwen echter sterk ondervertegenwoordigd, zowel als auteur als als onderwerp. Met een nauwe samenwerking met tal van partners beoogt Wiki Women Design de online encyclopedie te vervolledigen en de vrouwen die hun stempel hebben gedrukt op het ontwerperfgoed in België meer zichtbaarheid te geven. Archief- en erfgoedinstellingen, onderzoekers en docenten, hedendaagse ontwerpers, de Wikipediagemeenschap en heel wat enthousiaste studenten en vrijwilligers trekken mee aan de kar.
De collaboratieve en participatieve inspanning om kennis op te bouwen sluit perfect aan bij de basisfilosofie van Wikipedia, en vormt de grondslag van dit project.
"De geschiedenis van de vrouw is meer dan ooit beschikbaar, maar onvoldoende zichtbaar."‐ Despina Stratigakos, professor architectuurgeschiedenis, University at Buffalo
Schrijfsessies
Iedereen die wil bijdragen, kan deelnemen aan een van de Wikipedia-schrijfsessies die het Vlaams Architectuurinstituut organiseert in samenwerking met de projectpartners. De schrijfsessies nemen de vorm aan van edit-a-thons, een gekend format waarbij gemeenschappen samenkomen om over een bepaald onderwerp te schrijven en te publiceren. Het doel is om nieuwe editors op te leiden en de kwaliteit van de artikels over het onderwerp te verbeteren.
"Wikipedia zal alleen 'de som van alle menselijke kennis' bevatten als de redacteurs zo divers zijn als de bevolking zelf: je kan helpen om dat te laten gebeuren. En ik kan niets belangrijker bedenken dan dat."‐ Sue Gardner, voormalig directeur Wikimedia Foundation
Ambassadrices
Vijf vrouwen die vandaag hun stempel drukken op het hedendaagse ontwerp- en architectuurveld in België herkennen in Wiki Women Design een belangrijk project dat ze graag ondersteunen en waaraan ze willen bijdragen. Oana Bogdan, Sara De Bondt, Stefanie Everaert, Caroline Lateur en Linde Freya Tangelder motiveren waarom het project van belang is, en hoe het volgens hen een verschil kan maken voor een meer gelijkwaardige genderrepresentatie in de ontwerpsector- en geschiedschrijving.
Ontdek de ambassadrices
Studiedag
Het sluitstuk van het project is een internationaal symposium op 23 september 2021 met uiteenzettingen van projectdeelnemers, onderzoekers, professionals en internationale experten. Hiernaast kunnen geïnteresseerden deelnemen aan locatiebezoeken aan gebouwen, archieven en collecties die het cultureel erfgoed van vrouwelijke ontwerpers illustreren en waaraan Wiki Women Design meer zichtbaarheid wil geven.
Oproep
Heb je interesse in dit project of wil je graag bijdragen als organisatie, onderzoeker of vrijwilliger? Ben jij in het bezit van archiefmateriaal over vrouwen die een impact hadden op de ontworpen omgeving in België of heb je weet van archiefmateriaal of collecties die zich bij andere organisaties of privépersonen bevinden?
Oproep
Women in Architecture op Instagram
In samenwerking met het Internationaal Centrum voor de Stad, de Architectuur en het Landschap (CIVA), het Netwerk Architecten Vlaanderen (NAV), het Institut Culturel d'Architecture Wallonie-Bruxelles (ICA WB) en KRAS Architecten lanceert het Vlaams Architectuurinstituut de Instagrampagina Women in Architecture. Vanaf Internationale Vrouwendag op 8 maart 2021 zal elke week een vrouw die actief is in de Belgische architectuursector de volgers van het profiel een inkijk geven in haar werk- en leefwereld.
#womeninarchitecturebelgium
Persbeelden
Praktisch
Partners
AR-TUR, AVG-Carhif, Berg en Nete, Design Museum Brussels, Design Museum Gent, Docomomo, Eperon d'Or, Erfgoed Noorderkempen, Erfgoedcel k.Erf, Flanders DC, KASK, Kempens Karakter, KU Leuven, Matrimony Days, meemoo, Modemuseum Hasselt, MoMu Antwerpen, Museum voor Kunst en Geschiedenis, Open Knowledge Belgium, PXL-MAD, Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete, RoSa vzw, ULB, Faculté d'Architecture La Cambre Horta, Universiteit Antwerpen, Universiteit Gent, Universiteit Hasselt, Wikimedia Belgium, Z33
Mogelijk gemaakt dankzij de steun van de Vlaamse Overheid.
Schrijfsessies
Docomomo x ULB, Faculté d'Architecture La Cambre Horta
29 maart -2 april 2021
Locatie: Bibliotheek ULB, Faculté d'Architecture La Cambre Horta (Flageyplein 19, 1050 Brussel)
Focus: vrouwen aan de architectuurscholen; schrijfsessie vindt plaats in het kader van de Semaine d'innovation pedagogique
Design Museum Gent
21 april 2021
Locatie: Design Museum Gent (Jan Breydelstraat 5, 9000 Gent)
Focus: vrouwelijke ontwerpers in het Nationaal Documentatiecentrum voor de Kunstambachten
Museum voor Kunst en Geschiedenis
15 mei 2021
Locatie: Museum voor Kunst en Geschiedenis (Jubelpark 10, 1000 Brussel)
Focus: vrouwen in de collectie van het Museum voor Kunst en Geschiedenis, in de decoratieve kunsten en in kantwerk
Vlaams Architectuurinstituut
20 mei 2021
Locatie: Muziekstudio, deSingel (Desguinlei 25, 2018 Antwerpen)
Focus: vrouwen die hun stempel hebben gedrukt op het ontwerperfgoed in België
UHasselt x PXL-MAD x Z33 x Modemuseum Hasselt
Locatie nog te bevestigen
Focus: onderwerpen uit verschillende ontwerpdisciplines, toegespitst op regio Limburg
AR-TUR x Berg en Nete x Erfgoed Noorderkempen x Erfgoedcel k.Erf x Kempens Karakter
27 mei 2021
Locatie: Cultuurhuis De Warande (Warandestraat 42, 2300 Turnhout)
Focus: ontwerpers, maar ook vrouwen die via organisaties impact hebben gehad op de ontworpen omgeving in de Kempen
Design Museum Gent x Flanders DC
16 juni 2021
Locatie: Design Museum Gent (Jan Breydelstraat 5, 9000 Gent)
Focus: hedendaagse Belgische vrouwelijke ontwerpers
19 juni 2021
Locatie: Design Museum Brussels (Belgiëplein 1 – 1020 Brussel)
Focus: vrouwen in de collectie van het Design Museum Brussels, met zicht op het tentoonstellingsseizoen 2021-2022
Modemuseum Hasselt x MoMu Antwerpen x Eperon d'Or Izegem
28 juni 2021
Locatie: Modemuseum Hasselt (Gasthuisstraat 11, 3500 Hasselt)
Focus: vrouwen die hun stempel hebben gedrukt op mode in België
Matrimony Days
24 september 2021
Locatie: Bibliotheek ULB, Faculté d'Architecture La Cambre Horta (Flageyplein 19, 1050 Brussel)
Focus: vrouwen die hebben bijgedragen tot de ontworpen omgeving in België
Links
Contacten
Annelies Nevejans (Projectmedewerker), Nina Serulus (Consulent Design), Michel D'hoe (Projectmedewerker), Wim Lowet (Consulent Digitaal Archief)