Wat zijn de echte meerwaarden verbonden aan cultuur? Is er harde evidentie voor positieve (neven)effecten op terreinen buiten de cultuurwereld zelf? Draagt cultuur bij tot fundamentele processen van socialisering en subjectivering, en zo ja : hoe dan wel? Om op al die vragen een antwoord te kunnen geven, brachten een 15-tal actoren uit de kunsten, het erfgoedveld en de sociaal-culturele sector het nodige budget samen voor een collectieve onderzoeksopdracht, met steun van de Vlaamse overheid. Een multidisciplinaire ploeg van sociologen, economen en psychologen, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen, ging de uitdaging aan om rond bovenstaande vragen het kaf van het koren te scheiden. Het onderzoek is opgebouwd rond vier delen:

1. een exploratie van de kernvraag, met een afbakening van centrale begrippen (kunst, cultuur, creativiteit ... waarden, impact, effecten, “kapitaal” …)
2. een inventarisatie van maatschappelijke vooronderstellingen en empirisch gemeten waarden
3. een cultuurpolitiek interpretatiekader
4. een overzicht van waardevolle onderzoeken en casestudies, telkens met korte beschrijving

De onderzoekers hebben daarbij oog voor zowel het “meetbare” als het “onmeetbare” en staan uitgebreid stil bij cultuur als de maatschappelijke bouwsteen die als geen ander zin aan een mensenleven kan geven.

Om de voornaamste inzichten uit het vuistdikke rapport breed te verspreiden, geven de opdrachtgevers ook een compact leesboekje uit van de hand van publicist Patrick De Rynck.

Cultuurforum 2020
Het thema “De waarde van cultuur” vormt ook de inhoudelijke kapstok van het vijfde publieksmoment van het Cultuurforum 2020 op woensdag 23 april in Leuven. Op deze jaarlijkse ontmoeting tussen professionals en beleidsmakers uit de cultuursectoren komt het onderzoek “De waarde van cultuur” aan bod in een aparte parallelsessie. Daarnaast is het thema de rode draad van de openingsrede van Catherine de Zegher (directeur Museum voor Schone Kunsten, Gent) en het hierop volgende debat met verschillende opiniemakers.

De onderzoeksopdracht “De waarde van cultuur” gaat uit van de volgende steunpunten: Socius, Locus, Cultuurnet Vlaanderen, FARO, Vlaams Theater Instituut, Bibnet, Circuscentrum, BAM, Forum voor Amateurkunsten, Demos, Stichting Lezen, Muziekcentrum Vlaanderen en Vlaams Architectuurinstituut. De opdracht werd gerealiseerd met steun van het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media en in samenwerking met het onderzoeksplatform Cultuur.