A L’Innovation was een bekende Belgische grootwarenhuisketen, waarvan het eerste filiaal in 1897 zijn deuren opende in Brussel. De keten stond bekend om het brede assortiment, variërend van meubels tot kleding, huishoudartikelen, cosmetica, gereedschap, sieraden en voeding. Naast haar rol als grootwarenhuis fungeerde A L'Innovation ook als een belangrijke steunpilaar voor vrouwelijke ontwerpers. Als opdrachtgevers bood het bedrijf kansen aan getalenteerde vrouwen* in de ontwerpwereld, waardoor ze een platform kregen om hun creativiteit te tonen en hun carrière te ontwikkelen. Deze betrokkenheid van A L'Innovation bij vrouwelijke ontwerpers was een essentieel onderdeel van de geschiedenis van vrouwelijke designers. Door hen kansen te geven en hun werk te ondersteunen, droeg het warenhuis bij aan de erkenning en de groei van vrouwelijk ontwerptalent, waardoor ze een blijvende impact hadden op de designwereld.
Enkele architecten en ontwerpers die verbonden waren aan A L'Innovation:
Josine des Cressonnières (1926-1985)
Josine des Cressonnières werd geboren in een bekende en gerespecteerde familie. Haar vader, Jean-Henri Naus, werd bekroond als jonkheer voor zijn verdiensten in de verzetsgroep tijdens de Tweede Wereldoorlog. Eind jaren 40 behaalde Josine haar diploma in Kunstgeschiedenis en Archeologie aan het toenmalige Institut Supérieur d'Histoire de l'Art et d'Archéologie, dat verbonden was met de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België.
Na haar studies trouwde ze met Denis des Cressonnières (1919-1952) en verhuisde met hem naar Belgisch-Congo. Helaas overleed Denis plotseling, waardoor Josine op 26-jarige leeftijd weduwe werd en terugkeerde naar België.
Josisne des Cressonières was de eerste styliste van het grootwarenhuis A L’Innovation in Brussel, waar ze kennismaakte met de opkomende discipline van industrial design. Ze werd al snel bekend als een pionier van innovaties binnen het warenhuis. Haar rol stelde haar in staat om nieuwe designtrends te ontdekken via buitenlandse reizen en om inzicht te krijgen in de problematiek rond distributie en creatie binnen de Belgische en internationale markten.
In 1956 werd Josine secretaris-generaal van de designprijs Het Gouden Kenteken. Vanaf 1961 bekleedde ze dezelfde positie bij het Instituut voor Industriële Vormgeving. Ze was medeoprichter en directeur van het Brusselse Design Centre, dat in 1964 de deuren opende in de Ravensteingallerij om Belgisch design te promoten. Josine des Cressonnières was ook internationaal actief. Ze zetelde in jury's, gaf lezingen en adviseerde overheden en bedrijven in het buitenland. Dankzij haar tussenkomst opende in het Brussels Design Centre een tentoonstelling over Sovjet-design, wat bijzonder was gezien de geopolitieke spanningen van de Koude Oorlog.
Tussen 1961 en 1977 bekleedde ze de invloedrijke positie van secretaris-generaal van de International Council of Societies of Industrial Design (ICSID). Haar unieke positie op het knooppunt van verschillende designnetwerken bood inzicht in de complexe verwevenheid van persoonlijke, nationale en internationale relaties binnen de designwereld. Josine des Cressonnières bleef een invloedrijke figuur in de designwereld tot haar overlijden in 1985. Haar bijdragen hebben blijvende invloed gehad op het Belgisch en internationaal designlandschap.
Meer over haar kan je terugvinden in het themanummer: Katarina Serulus, Javier Gimeno-Martínez & Marjan Sterckx, 'Vrouwen en Design in België', in: Interieurgeschiedenis en Design, 2023.
Janine Kleykens
Janine Kleykens was een Belgisch-Franse textieldesigner van buitengewone talent. Klik hier voor meer informatie over Janine Kleykens.
Geraadpleegde bronnen: