THEMA
Wat we delen
In 2024-2026 focust het VAi op gedeelde plaatsen om te wonen en om samen te komen. Goede architectuur en stedenbouw kunnen sociale interactie stimuleren. Ze introduceren in de gebouwde omgeving nieuwe vormen van samenleven tussen mensen en andere levende soorten. Als gemeenschap delen we niet alleen ruimtes, maar ook geschiedenis, cultuur en alledaagse gewoontes. Met dit thema willen we de brede waaier aan collectief ruimtegebruik zichtbaar maken. We onderzoeken de impact ervan op sociale patronen, gedeelde verhalen en natuurlijke landschappen.
Het thema vindt zijn weerslag in verschillende formats, zoals tentoonstellingen, workshops, publicaties en filmvoorstellingen. Ze belichten uiteenlopende perspectieven van ‘commons’, gaande van collectief wonen tot participatief ontwerp, stedelijke natuur en ontmoetingsplaatsen. Nog binnen het thema Wat we delen werken we aan een tentoonstelling over de geschiedenis van groen in de stad en aan een tentoonstelling over hoe architectuur sociale interacties tussen diverse gemeenschappen kan bevorderen.
TENTOONSTELLING
Getemde Natuur
De tentoonstelling Getemde Natuur verkent de gelaagde geschiedenis van stedelijk groen door de lens van de stad Antwerpen. Van de eerste stadsparken in de negentiende eeuw tot het opkomende klimaatactivisme in de tweede helft van de twintigste eeuw; de transformatie van Antwerpen weerspiegelt wereldwijde evoluties in machtsverhoudingen, ruimtelijke en sociale idealen en de verhouding tot natuur en ecologie. De tentoonstelling toont onbekende en onderbelichte verhalen uit de geschiedenis van stedelijk groen. Hedendaagse artistieke en architecturale interventies dagen conventionele ideeën over stedelijke natuur uit en blikken vooruit op een meer inclusieve, gelaagde en veerkrachtige stedelijke toekomst.
17.09.2025-01.02.2026
DE SINGEL, Antwerpen
OPENING
Getemde Natuur
Op 16 september nemen het VAi en DE SINGEL je mee in het verhaal van de tentoonstelling Getemde Natuur via een inleiding, en een inspirerende lezing. Eva Pfannes, medeoprichtster en directeur van OOZE architects & urbanists, geeft de openingslezing waarin ze haar visie op natuur in de stad deelt.
Achteraf kan je napraten in de bar en de tentoonstelling ontdekken.
16.09.2025
DE SINGEL, Antwerpen
EXTRA AANBOD GETEMDE NATUUR
Wildgroei
In het hart van de tentoonstelling Getemde natuur vind je Wildgroei. Een ongetemde ruimte waar alles mag en niets moet. Hier bepaal jij het ritme van je bezoek. Het is een plek om te ademen, te ontdekken en te vertragen. Wildgroei is er voor iedereen: alleen of samen, nieuwsgierig of op zoek naar rust.
Wildgroei is een levendige oase in je tentoonstellingsbezoek. Hier bepaal jij het ritme. Neem de tijd en rust, kijk, luister, speel of lees. Laat je inspireren door de omgeving, verdiep je in een onderwerp dat je raakt of laat je meenemen door de geluiden van de stad. Wildgroei is er voor álle bezoekers; jong en oud, alleen of samen, nieuwsgierig of juist op zoek naar rust.
Laat je leiden door je eigen creativiteit en ontdek wat deze vrije ruimte voor jou kan betekenen.
In deze levendige oase vind je ook het Kindereiland, speciaal voor onze jongste bezoekers. Hier kunnen kinderen praten, lezen, tekenen en bouwen rond vragen over hun omgeving. Met boeken, afbeeldingen en citaten worden ze uitgedaagd om zelf als ontwerpers aan de slag te gaan. Het Kindereiland nodigt uit tot verwondering, creativiteit en gesprek.
17.09.2025-01.02.2026
DE SINGEL, Antwerpen
PERFORMANCE
De klank van Getemde Natuur
Op 9 oktober delen stadsdichter van Antwerpen, Esohe Weyden, en geluidskunstenaars Maarten Buyl en Raphael Malfliet hun werk over de interactie tussen natuur en de gebouwde omgeving. Terwijl Buyl en Malfliet live spelen uit hun album Niemandsland, een compositie voor de tentoonstelling Getemde Natuur, leest Weyden haar nieuwe gedichten voor die ze speciaal voor dit evenement schreef.
09.10.2025
DE SINGEL, Antwerpen
FAMILIEAANBOD
Familiezondag Getemde Natuur
Op zondag 26 oktober bouwen we een huis. Niet voor mensen, maar voor bijen, vogels en andere kleine kriebelbeestjes! In deze workshop bouwen we samen een bijenhotel, vogelhuisje of een insectenhotel. Samen ontdekken we hoe we de natuur in de stad een duwtje in de rug kunnen geven.
26.10.2025
DE SINGEL, Antwerpen
EXTRA AANBOD GETEMDE NATUUR
Bezoekersgids voor families
De tentoonstelling Getemde Natuur vertelt het verhaal van stedelijk groen in Antwerpen – van historische parken tot hedendaagse klimaatacties. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar geen zorgen: met onze familiegids ontdek je de expo op een laagdrempelige en leuke manier. Geen voorkennis nodig, gewoon nieuwsgierigheid.
17.09.2025-01.02.2026
DE SINGEL, Antwerpen
INSTALLATIE
Tafelzetting #15 Meow collective
In de nazomer van 2025 presenteert het Brusselse bureau Meow collective zijn werk op het plein voor DE SINGEL. Het collectief werkt graag samen met o.a. buurtbewoners, gebruikers en kinderen aan plekken voor sociale verbinding. In deze editie van Tafelzetting vertelt Meow collective zijn verhaal, maar verzamelt het ook verhalen van bezoekers en toevallige passanten.
Tafelzetting #15 opent op donderdag 28 augustus 2025.
29.08.2025-27.10.2025
DE SINGEL, Antwerpen
PUBLICATIE
De parallelle praktijk als voedingsbodem voor de architectuursector in Vlaanderen
In het kader van de Landschapstekening schrijft het VAi iedere vijf jaar een onderzoeksopdracht uit over een thema dat zo op de kaart wordt geplaatst. Dit onderzoek is het resultaat van de eerste onderzoeksopdracht.
Het onderzoek is gratis te downloaden.
PRESENTATIE
Parallelle Praktijken: Vrije ruimte als motor voor een vitale architectuurcultuur in Vlaanderen
Op 3 april 2025 presenteerde het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) in het atelier Vlaams Bouwmeester de studie Parallelle Praktijken, uitgevoerd door Evelien Pieters en Bart Tritsmans. Het onderzoek brengt in kaart hoe architecten in Vlaanderen, naast hun reguliere bouwopdrachten, ruimte creëren voor ongevraagde, experimentele en maatschappelijk geëngageerde projecten — praktijken die vaak in de marge ontstaan, maar die steeds belangrijker blijken voor het architectuurveld.
03.04.2025
Atelier Bouwmeester, Brussel
FAMILIEAANBOD
Familiezondag XL: Maak je eigen stadsvilla!
Vandaag maken we onze eigen stadsvilla! We schakelen hiervoor de hulp in van Ben Van den Berghe, Alexey Shlyk en York Bing Oh. Deze drie kunstenaars maakten samen de Modular Models, een bouwset waarmee jij eenvoudig je eigen maquette maakt. Tevreden met het resultaat? Laat je werk door de kunstenaars fotograferen en ga met een echt kunstwerk naar huis.
09.02.2025
DE SINGEL, Antwerpen
BOEKPRESENTATIE
PUBLICATIE
The Urban Villa
Op 6 februari presenteren Dogma, Black Square en het Vlaams Architectuurinstituut het boek The Urban Villa. Carles Baiges Camprubí, van het architectencoöperatief Lacol, geeft een lezing over zijn praktijk en gaat in dialoog met Martino Tattara en Pier Vittorio Aureli van Dogma.
06.02.2025
DE SINGEL, Antwerpen
BOEKPRESENTATIE
PUBLICATIE
Endeavour: Samen ruimte maken
Naar aanleiding van het tienjarig bestaan van Endeavour presenteert het Vlaams Architectuurinstituut het boek Samen ruimte maken, het verhaal achter het befaamde sociaal-ruimtelijk onderzoeksbureau.
28.01.2025
DE SINGEL, Antwerpen
PANELGESPREK
Woonbeleid in Vlaanderen
Welke kansen en uitdagingen biedt het huidige woonbeleid in Vlaanderen? En welke rol kan architectuur spelen in de ontwikkeling van kwalitatieve en vernieuwende woonvormen? In het kader van de tentoonstelling Dogma: Stadsvilla, nodigt het VAi je op 9 januari uit voor een debat over deze thema’s.
09.01.2025
DE SINGEL, Antwerpen
LEZING
Ecologisch ontwerp: Samenleven op de planeet
Voor het festival Tomorrow Will Be Too Late nodigen DE SINGEL en het Vlaams Architectuurinstituut Lydia Kallipoliti uit. Op 15 oktober geeft ze een lezing over haar recent verschenen boek Histories of Ecological Design: An Unfinished Cyclopedia. Kallipoliti beschrijft tijden waarin filosofen, architecten en ontwerpers verschillende vormen van samenleven met onze planeet bedachten. In tijden van klimaatcrisis zijn hun bevindingen opnieuw bijzonder actueel.
15.10.2024
DE SINGEL, Antwerpen
LEZING
De stadsvilla als betaalbare woning
Naar aanleiding van de tentoonstelling Dogma: Stadsvilla, geven architecten Pier Vittorio Aureli en Martino Tattara (Dogma) op 8 oktober een lezing aan het Istituto Italiano di Cultura in Brussel. De lezing focust op de historische en hedendaagse betekenis van de stadsvilla.
08.10.2024
Istituto Italiano di Cultura, Brussel
FAMILIEAANBOD
Familiezondag XL: Lemmens en co, urban miners sinds 1993
Op zondag 6 oktober zet het Vlaams Architectuurinstituut families centraal! Familiezondag XL omvat alle vaste ingrediënten van de familiezondag, maar is extra leuk door een bijzondere activiteit. Je bezoekt niet alleen de expo’s en het Kindereiland. Tijdens een workshop dompelen we je ook onder in het thema van de nieuwste architectuurtentoonstelling.
06.10.2024
DE SINGEL, Antwerpen
EXPO
Dogma: Stadsvilla
Architectenbureau Dogma staat bekend om zijn onderzoek naar de evolutie van huisvesting in een sterk veranderende maatschappij. In deze tentoonstelling nemen de architecten de stadsvilla als uitgangspunt om collectief wonen te bevorderen.
04.10.2024 - 09.02.2025
DE SINGEL, Antwerpen
VERNISSAGE
Dogma: Stadsvilla
Op 3 oktober openen het Vlaams Architectuurinstituut en DE SINGEL de tentoonstelling Dogma: Stadsvilla. Architecten Pier Vittorio Aureli en Martino Tattara (Dogma) geven een lezing over hun visie op de stadsvilla als de typologie bij uitstek om collectief en coöperatief wonen mogelijk te maken in de stad.
03.10.2024
DE SINGEL, Antwerpen
LEZING & WORKSHOPS
Participatie voor echt
Met een lezing door Liesbeth Huybrechts en een workshopreeks willen het VAi en Timelab inzicht krijgen in de uitdagingen van participatie bij actuele architecturale en stedenbouwkundige projecten in België.
lezing: 26.09.2024
workshops: 11.10.2024, 25.10.2024, 15.11.2024 en 06.12.2024
Timelab, Gent